Türkiye Ulusal Alerji ve Klinik İmmünoloji Derneği İdare Heyeti Üyesi Prof. Dr. İnsu Yılmaz 1 Ekim Dünya Ürtiker Günü’nde halk ortasında sık görülen ve kurdeşen olarak bilinen ürtiker hakkında yanlışsız bilinen yanlışları anlattı. Yılmaz, “Bu hastalara gereksiz ve yanlış besin diyeti verilmesi hastalığı geriletmeyeceği üzere hastayı gerilime sokabilir ve hastalığı daha da alevlendirebilir” diye konuştu.
Ürtiker, halk ortasındaki sözü ile kurdeşen (dabaz) hayatı tehdit eden bir hastalık olmamakla birlikte ömür kalitesini önemli bir halde etkileyen hastalıklar ortasında yer gösteriliyor. Bazen anjioödem dediğimiz bedenin muhakkak yerlerinde ortaya çıkan şişlikler de bu hastalık ile birlikte olabiliyor. Ürtiker hastalığında “ürtika” ismi verilen cilt lezyonları kızarma, kabarma, kaşınma ve kaybolup geri çıkma biçimine kendini gösteriyor. Şayet bu durum 6 haftadan kısa sürerse buna akut ürtiker ismi veriliyor. Altı haftadan uzun sürerse de kronik ürtiker olarak isimlendiriliyor. Her insan, hayatı boyunca yaklaşık yüzde 20 oranında akut ürtiker geçirebilme potansiyeline sahip. Kronik ürtiker ise toplumun yaklaşık yüzde 1’i ila 3’ünde görülebiliyor.
Akut ürtikerde çoğunlukla nedensel faktör bilinmese de enfeksiyonların, besinlerin ve ilaçların akut ürtikere neden olabileceğini tabir eden Türkiye Ulusal Alerji ve Klinik İmmünoloji Derneği İdare Heyeti Üyesi Prof. Dr. İnsu Yılmaz akut ürtiker tedavisinde antihistaminik ilaçların kullanıldığını, kimi durumlarda kortizon tedavisinin de eklendiğini söyledi. Sonrasında nedensel faktörler araştırıldığını belirten Yılmaz, bu süreçte hastada enfeksiyon olup olmadığı, tetikleyici olabilecek ilaç kullanımı ve besinlerin da sorgulanması gerektiğinin altını çizdi.
“ÜRTİKERİ BEDENİN KENDİSİ OLUŞTURUYOR”
Kronik ürtikerin, kronik spontan (kendiliğinden) ürtiker ve uyarılabilir ürtiker olarak ikiye ayrıldığını söz eden Yılmaz, şöyle devam etti: “Uyarılabilir ürtikere nazaran daha sık görülen kronik spontan ürtikerde nedensel bir faktör yoktur. Ürtikeri bedenin kendisi oluşturur ve makul bir vakit sonra kendisi yok eder. Ortalama 5 yıl sürebilir. Bedenin kendi hücresine karşı antikor oluşturarak tepki göstermesi (oto-alerji) ya da kendi alerji hücresine karşı otoimmün dediğimiz bağışıklık cevabı oluşturması ile ilgili bir durumdur. Bir öbür söz ile besinler üzere dışarıdan bir tetikleyici ile hiçbir bağlantısı yoktur. Bu hastalara gereksiz besin diyeti verilmesi hastalığı geriletmeyeceği gibi hastayı gerilime sokabilir ve hastalığı daha da alevlendirebilir. Kronik spontan ürtiker tedavisinde antihistaminikler, dirençli olgularda omalizumab ya da siklosporin üzere ilaçlar kullanılabilir. Kronik uyarılabilir ürtiker ise kronik ürtikerin daha az görülen formudur. Bu kümesi çoğunlukla fizikî ürtikerler oluşturur. Semptomatik dermografizm dediğimiz basınç ile bağlı ürtiker, solar (güneş) ürtikeri, sıcak ürtikeri, vibratuar (titreşim) ürtiker, soğuk ürtikeri bunlardan bazılarıdır.”
ÇORAP, KEMER ÜZERE BEDENİ SIKAN NOKTALARDA ÜRTİKER DAHA KOLAY GELİŞEBİLİYOR
İçlerinde en sık semptomatik dermografizm denilen formun görüldüğünü söyleyen Yılmaz, bu tip olaylarda bedende daima bir kaşıntı olduğunu, hastanın kaşıdığı bölgelerde kızarma ve kabarma olduğunu ve makul bir müddet sonra kaybolduğunu söyledi. Yılmaz konuşmasına şöyle devam etti: “Basınç gören yerlerde (çorap, kemer üzere basınç maruziyeti olan bölgeler) bu durumu daha fazla hissederler. Bir öteki uyarılabilir ürtiker tipi de kolinerjik (ter ürtikeri) ürtikerdir. Özelikle sıcak banyo, terleme ile ortaya çıkan küçük toplu iğne başı formunda kızarıklıklar ile kendirini gösterir ve çok kaşıntılıdır. Uyarılabilir ürtiker tedavisinde de uyaran faktörden uzak durmak ve antihistaminikler kullanılabilir Hastalarımız hiçbir vakit bu hastalık ile ilgili kaygıya kapılmamalı, kronik olan formunun da kesinlikle geçeceğini bilmeli ve asla pes etmemelidirler. Ürtikerlerini denetim altına alacak ilaçların olduğunu da bilmelidirler.”
Türkiye Ulusal Alerji ve Klinik İmmünoloji Derneği (AİD) Hakkında:
Ülkemizde alerji ve immünoloji alanında kurulan birinci dernek olan Türkiye Ulusal Alerji ve Klinik İmmünoloji Derneği (AİD), erişkin- çocuk alerji ve klinik immünoloji uzmanlarını bir çatı altında toplamaktadır. Alerji ve Klinik İmmünoloji biliminin ve hizmetinin ülkemizde gelişimine katkı sağlamayı ve alerjik – immünolojik hastalıklar konusunda toplumda farkındalık oluşturulmasını hedefleyen AİD, memleketler arası iştirakli kongre ve bilimsel toplantılar gerçekleştirerek branş doktorlarının ve alakalı sıhhat işçisinin en yeni bilgiler ile güncellenmesi sağlanmaktadır. Memleketler arası bilimsel kurumlarla (AAAAI, EAACI, SIAF, WAO) iş birliği yapan dernek bu iş birliklerinin ışığında milletlerarası kurumların düzenlediği kongre ve kursları ülkemizde muvaffakiyetle gerçekleştirmiş, ülkemizi muvaffakiyetle temsil ederek biliminin ilerlemesine kıymetli bir katkı sunmuştur. Yeniden farkındalık yaratma misyonuyla öne çıkan dernek, üyeleri için bilimsel toplantılara iştiraki için maddi takviye sağlamakta dernek üyeleri dışında da bedelsiz bir halde kurs ve okul halinde çeşitli eğitim toplantıları düzenlenmektedir.
Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı
