Önce Rusya Ukrayna Savaşı, artık de İsrail Hamas Savaşının ruh sıhhatini olumsuz etkilediğini lisana getiren uzmanlar, savaşa direkt olarak maruz kalınmasa bile uzaktan tesirinin hissedildiğini söylüyor. İkincil travmatik gerilimin insani bir his olduğunu lisana getiren Uzman Klinik Psikolog Merve Umay Candaş Demir, “Bu haberler karşısında elbette gerilimli hissedebiliriz. Fakat bunun ölçüsü ruh sıhhati ve beraberinde vücut sıhhatimizi olumsuz tesirler.” ikazında bulunuyor.
Uzman Klinik Psikolog Merve Umay Candaş Demir: “Olayları siyaset penceresinden değil de ‘insanlık penceresinden’ yorumlamalı, nefret telaffuzlarından kaçınmalıyız.”
Üsküdar Üniversitesi NPİSTANBUL Hastanesi Feneryolu Tıp Merkezi Uzman Klinik Psikolog Merve Umay Candaş Demir, evvel Rusya Ukrayna Savaşı, artık de İsrail Hamas Savaşının ruh sıhhatine tesirlerini anlattı.
“Savaş, hiç tartışmasız ruh sıhhatimizi olumsuz etkiliyor.” diyen Uzman Klinik Psikolog Merve Umay Candaş Demir, savaşın dünyanın ve ülkemizin emniyetli, insanların sevgi dolu olduğuna dair tüm inancı sarsarak uzun vadede travma sonrası gerilim bozukluğu üzere psikiyatrik teşhislere, kişilerarası bağlarda önemli bozulmalara sebep olduğunu kaydetti.
Tetikte olma hali, agresyon ve öfke denetim zahmetleri görülebiliyor
“Savaş bölgesinde bulunmasak dahi, o bölgede yaşayan yakınlarımızın olması ya da uzaktan haberleri takip ediyor olmak bile travmatik gerilim yaratabilir. Buna ikincil travmatik gerilim denir.” diyen Uzman Klinik Psikolog Merve Umay Candaş Demir, savaşın uzaktan tesirini şöyle anlattı:
“Direkt olarak savaşa maruz kalmasak da uzaktan tesirini hissederiz. Gün içinde sebepsiz huzursuzluk, tetikte olma hali, agresyon, öfke denetim zahmetleri, uykuda bozulma, iştahta bozulma, hayatı sorgulama, anlamsızlık içinde olma hali, hayattan zevk alamama üzere belirtiler görülebilir. İkincil travmatik gerilim bir yandan da insanidir. Bu haberler karşısında elbette gerilimli hissedebiliriz. Fakat bunun ölçüsü ruh sıhhati ve beraberinde vücut sıhhatimizi olumsuz tesirler.”
Duygusal hassasiyetlerimize dokunan haberlerin doğruluğundan emin olmalıyız
Uzman Klinik Psikolog Merve Umay Candaş Demir, savaş haberlerinin getirdiği gerilim ile başa çıkmak için öncelikli olarak tetikleyicinin ne olduğunu bulmak gerektiğini kaydederek, şöyle devam etti:
“En büyük tetikleyici daima olarak ve doğruluğundan emin olmadığımız savaş haberlerine maruz kalmaktır. İçinde bulunduğumuz dijital çağda haberlere ulaşmak hem çok kolay hem de çok güç. Cep telefonlarımızda daima bir haber akışı olmakla bir arada bu haberlerin doğruluk bedeli düşük olabiliyor. Medya, manipülasyon aracı olarak kullanılabiliyor, bazen de terör aracı haline geliyor ve maalesef insanların kutuplaşmasına ve linç kültürüne katkı sağlıyor. Bu sebeple duygusal hassasiyetlerimize dokunan haberlerin doğruluğundan emin olmalıyız. Muteber haber yaptığını düşündüğümüz bir iki kaynak belirlemeliyiz.”
Özellikle ağır gündemlerin olduğu devirde son dakika takip isteğinin ağır olabildiğini lakin son dakika haberlerini takip etmenin tekrar travmatik gerilim seviyesini yükselteceğini anlatan Demir, “Kendimize toplumsal medya kısıtlaması getirmeli, günlük ekran müddetimizi kısaltmalıyız.” dedi.
Felaketleştirme içeren haberlerden uzak durulmalıyız
Demir, haberlerde geçen ‘3.Dünya Savaşı’, ‘kıyamet günü geldi’ üzere sözlere tıklamadan evvel düşünmek gerektiğini söz ederek, şunları kaydetti:
“Felaketleştirme içeren haberlerden mutlaka uzak durulmalıyız. Savaşan milletlere mensup insanlarımızın bu gerilimi daha ağır yaşaması kaçınılmaz. Yeni savaştan hareketle geçmişinde bir soykırım olan Museviler ya da yıllardır gündelik hayatından şiddetin eksik olmadığı Filistinli insanlarımız travmaları sebebiyle şüphesiz daha fazla tetiklenecektir. Olayları siyaset penceresinden değil de ‘insanlık penceresinden’ yorumlamalı, nefret telaffuzlarından kaçınmalıyız.”
Savaş travmasının tesiri jenerasyonlar uzunluğu sürüyor
Tüm yaşananların akabinde insanların kendini ve vücudunu rahatlatmasının ehemmiyetine işaret eden Uzman Klinik Psikolog Merve Umay Candaş Demir, kelamlarını şöyle tamamladı:
“Size uygun gelen, rahatlatan aktiviteleri keşfetmeli ve kesinlikle bu aktiflikleri gündelik hayatınıza dahil etmelisiniz. Bilhassa toplumsal temas, gün içinde çalışıyorsak mola vermek, sevdiklerimizle vakit geçirmek, farklı hususlarda sohbet hudut sistemimizi rahatlatır. Savaş travmasının tesirinin nesiller uzunluğu sürdüğünü, bu sebeple hem kendi ülkemiz için hem de dünya için savaşı besleyecek tavırlardan uzak durmamızın değerini asla unutmamalıyız.”
Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı
