En bariz klinik özellikleri, adet düzensizlikleri, androjen (erkeklik hormonu) fazlalığına bağlı tüylenme ve sivilcelenme üzere cilt sıkıntıları ve yumurtalıklarda görülen çok küçük kistlerle karakterize bir hastalıktır.
Sebebi tam olarak çözülememiş olsa da çevresel ve genetik faktörlerin rol aldığı öngörülmektedir. Yapılan tüm araştırmalarda en değerli klinik ve laboratuvar bulgusu insülin direnci olmasıdır.
İnsulin direnci olması sebebi ile bu hastalar çok çabuk kilo alabilmektedir. Bunun sonucunda insülin direnci daha da ağırlaşmakta ve hastanın klinik bulguları daha da kötüleşmektedir. PKOS hastalarında bilhassa karın içi yağlanma (viseral yağ) artış çok daha bariz olmaktadır. Viseral yağlanma insülin direnci konusunda en değerli risk faktörlerinden birisidir. Bunun sonucu olarak dokuların glukoz yani şeker kullanımı zorlaşmaktadır. Bu durum tedavi edilmez ise yıllar içerisinde kilo artışı daha da bariz hale gelip diyabet görülme riski artmaktadır.
‘PKOS hastalarında Tip 2 Diyabet görülme sıklığı artmıştır’
PKOS’lu hastalarda teşhis konulduğu anından itibaren birebir yaş kümesindeki bayanlara nazaran besbelli olarak diyabet görülme sıklığı artmıştır. Bilhassa bel etrafı kalınlığı artmış olanlarda, ileri yaşlarda ve ailesinde diyabet hikayesi olanlarda bu risk çok daha besbelli hale gelmektedir. PKOS’lu bayanlarda denetim kümesine nazaran diyabet gelişime vakti 4-6 yıl evvel olabilmektedir. PKOS tanısı konulduğu anda bu hastalarda bozulmuş glukoz toleransı, reaktif hipoglisemi üzere glukoz metabolizma bozuklukları %30 oranında görülebilmektedir. Teşhis anında PKOS hastalarının yüzde 8-10’unda diyabet saptanabilmektedir.
İlerleyen vakitlerde 40-50 yaşa geldiklerinde, PKOS hastaların birebir yaş kümesindeki öteki bayanlara nazaran 6-7 kat daha fazla diyabet geliştirme riskine sahiptir. Bu nedenle PKOS hastalığı diyabet açısından çok yüksek riskli bir küme olarak yakın takip edilmesi gerekmektedir.
PKOS hastalarında teşhis anında diyabet ve bozulmuş glukoz toleransı açısında 75 gram glukoz tarama testi yapılması ve takibinde denetim testlerinin yapılması erken teşhis ve tedavi açısından çok kıymetlidir.
PKOS ve gebelik (gestasyonel ) diyabet.
PKOS hastalarında gebelik durumunda çok daha dikkatli olmak gerekmektedir. PKOS’lu hastalar gebelik periyodunda diyabet gelişimi açısından çok yüksek riskli kümeler ortasında kabul edilmektedirler. Gebeliğin başından itibaren kesinlikle şeker takipleri yapılmalı, 20. gebelik haftasından sonra 75 gram glukoz yükleme testi ile bu hastalarda diyabet olup gelişmediği denetim edilmelidir.
PKOS hastalarında diyabet gelişimi engellenebilir mi?
Temel sorun insulin direnci, viseral yağlanma olması sebebi ile bu hastaların kilo almamaları sağlanmalıdır. Bilhassa nizamlı antrenman, karbonhidrattan yoksul beslenme ile ülkü kilonun korunması temel tedavi formudur. Ülkü kiloya yakın kilonun korunması halinde birçok metabolik sorun minimalize edilebilmektedir.
İlaç olarak metformin tedavisi glukoz metabolizma bozukluğu olanlarda kullanılabilmektedir. Lakin PKOS hastalığı birçok hormonal değişikliklerle ortaya çıkan kompleks bir hastalık olduğu için bu hastalığın teşhis ve takibini kesinlikle konusunda deneyimli endokrinologlar tarafından yapılmasını, ilaç tedavisi konusunda hekiminiz vereceği ilaç tedavilerini uygulamanız daha gerçek olacaktır.
Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı
