EÜTF Hastanesinde Türkiye’de birinci defa uygulanan tedavi prosedürüyle kök hücre ve kornea nakli gerçekleştirildi
Lavabo açıcının yüzüne sıçraması sonucu bir gözünü büsbütün yitiren, öteki gözünde de görme yetisi büyük ölçüde kaybolan İbrahim Kösem, babasının gözünden alınan dokudan elde edilen kök hücre sayesinde yeni doğan evladını birinci defa görme bahtına erişti.
Manisa’daki meskeninde 2017 yılında tıkanan lavaboyu açmak isteyen İbrahim Kösem (37), kimyasal tozun kaynar suyla temas etmesi sırasında oluşan yansıma sonucu yaralandı. Yüzünde kimyasal yanıklar oluşan Kösem, sağ gözünü yitirdi. Sol gözünde ise görme yetisi büyük ölçüde kaybolan Kösem’e Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi (EÜTF ) Hastanesinde kornea nakli uygulandı. Kimyasal yanık sonrası gözündeki limbal kök hücrelerin kaybolması nedeniyle nakil operasyonuna karşın sonuç alınamadı.
İbrahim Kösem’in görme yetisini tekrar kazanması için Ege Üniversitesi Teknoparkında TÜBİTAK dayanağıyla kurulan Limbustem şirketi tarafından geliştirilen yeni bir tedavi sistemi uygulandı. Şirket ortakları EÜ Göz Hastalıkları Anabilim Kısmı Öğretim Üyesi Doç. Dr. Hasret Barut Selver ve Biyomühendis Dr. Mehmet Gürdal, üniversite bünyesinde kurulan Oküler Yüzey Araştırma Laboratuvarı’nda yürüttükleri çalışma sonucu hastanın babasının gözünden alınan dokuyla limbal kök hücre geliştirdi. Kök hücrenin hastanın gözüne nakledilmesi sonrası kornea nakli uygulanan hasta, yıllar sonra görme yetisini tekrar kazandı ve 3 ay evvel doğan evladını birinci defa görmenin sevincini yaşadı.
Ege Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Necdet Budak, Tıp Fakültesi Hastanesi bünyesindeki kliniklerde çok sayıda ender hastalığa ait sıhhat hizmeti verildiğini, geliştirilen tedavi metotlarının milletlerarası alanda da ilgi gördüğünü söyledi. Göz Hastalıkları Anabilim Kısmında misyonlu akademisyenlerin de teknopark bünyesinde kurdukları şirket bünyesinde ‘kişiselleştirilmiş limbal kök hücre tedavi ürünü’ geliştirerek ticarileştirdiğini belirten Rektör Prof. Dr. Budak, bu yolun vatandaşların hizmetine sunulmaya başlanmasının gurur veren bir sonuç olduğunu lisana getirdi. Rektör Prof. Dr. Budak, “Üniversitemiz Tıp Fakültesi Göz Hastalıkları Anabilim Kolu Öğretim Üyesi Doç. Dr. Hasret Barut Selver ve takımı, Türkiye’de birinci defa gerçekleştirilen bir tedavi sistemiyle kök hücre ve kornea nakli gerçekleştirdi. Hastanın tekrar görmesini sağlayan bu büyük muvaffakiyet için akademisyenlerimizi tebrik ediyorum” dedi.
Kültüre edilmiş hücrelerle tedavi
EÜ Tıp Fakültesi Göz Hastalıkları Anabilim Kısmı Öğretim Doç. Dr. Hasret Barut Selver, hastanın sol gözünü kurtarmak için 2017 yılından itibaren hem cerrahi hem tıbbi pek çok tedavi uyguladıklarını lakin kök hücre yetmezliğini gideremedikleri için istenen düzeye ulaşamadıklarını belirtti. Hastanın iki gözünde de kök hücre kalmadığı için babadan kök hücre alındığını belirten Doç. Dr. Selver, “Babasından çok küçük bir doku alıp laboratuvarda yaklaşık 10 gün müddetince büyüttük ve göze naklederek bu kök hücreleri yerine koymuş olduk. Bundan 4,5 ay sonra kök hücrelerin yerleştiğinden emin olarak kornea naklini gerçekleştirdik. Böylelikle kornea dokusunu da yeniledik. Hem kök hücreleri hem korneası yenilenmiş olduğu için hastamız şu anda tekrar kendi hayatını yönetim edebilecek bir görme düzeyine ulaşmış durumda” dedi. İbrahim Kösem’in Türkiye’de birinci kere uygulanan bir tedavi metoduyla görme yetisini kazandığına dikkati çeken Doç. Dr. Selver, geliştirdikleri sistemin başarılı olmasının da memnuniyetini yaşadıklarını kaydetti.
Doç. Dr. Selver, “Uyguladığımız tedavi, Türkiye’de birinci sefer allojenik kaynaklı yani diğerinden alınmış limbal dokunun laboratuvar kaidelerinde kültüre edilerek, büyütülerek hastanın gözüne nakledilmesi sürecidir. İbrahim’in yine görmesinin memnunluğunu tanım etmek çok kolay değil. İbrahim, çok uzun vakittir esasen bizim hastamız, bu uzun ve yorucu hastalık sürecinde hastayla duygusal bağlar da geliştiriyorsunuz. İbrahim’in bebeğini o görmeden evvel bizler görüp sevdik. Onun tekrar görebilmesi için o kadar uzun periyotlu bir emek verdik ki. Onu keyifli görmek bizi keyifli ediyor” dedi.
Türkiye’de limbal kök hücre yetmezliği bulunan 40-45 bin civarında hasta olduğunun varsayım edildiğini, buna her yıl kimyasal yaralanmalar sonucu 300-400 kişinin daha eklendiğini düşündüklerini belirten Doç. Dr. Selver, bu hastalar için kültüre edilmiş hücrelerle tedavi imkânının artık Türkiye’de de bulunduğunu söyledi. Selver, bu tip şiddetli göz yüzey hastalıkları için Limbustem ve Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi işbirliğiyle Oküler Yüzey Araştırma Laboratuvarı’nda araştırma ve tedavi çalışmalarına devam ettiklerini kelamlarına ekledi.
“Gözüm açıldığında mucizeyi yaşadım”
İbrahim Kösem ise 2017’den bu yana süren tedavi sürecinde görme umudunu hiç yitirmediğini belirterek, “Üç ay evvel bir evladım dünyaya geldi. Gözüm açıldığında mucizeyi yaşadım. Evladımı, eşimi ve ailemi görme bahtına sahip oldum. Bu benim için hayatımın en değerli noktalarından bir tanesiydi. Hasret hocam ve grubu sayesinde tekrar görmenin memnunluğunu yaşıyorum. Karanlık günler sona erdi. Umarım muhtaçlığı bulunan herkes bu ileri tedavi bahtına ulaşabilir ve tekrar görebilir” diye konuştu.
Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı
