2020 yılında dünya genelinde 2 milyon 300 bin yeni göğüs kanseri tespit edilmiş. Bu sayı, yaklaşık olarak her 8 bayandan 1’inin göğüs kanseri olduğunun da göstergesi. Göğüs kanserinin görülme oranı geçmiş yıllara nazaran giderek artıyor. Lakin göğüs kanseri yaygınlaşırken tedavideki muvaffakiyet oranlarının yükselmesi de dikkat çekiyor. Uzmanlar bu durumda, bayanların şuurlarının artmasının ve tarama programlarına daha sık başvurmalarının değerli bir hissesi olduğunu söylüyorlar. Tarama programları sayesinde erken teşhis oranı yükseliyor, erken teşhiste tedavi başarısı daha yüksek olduğu için bayanların hayata tutunma oranı artıyor.
Hastalık artıyor ancak tedavi başarısı da yükseliyor
Meme kanserinin tedavisinde farklı teknikler olsa da cerrahi tedavi hala kıymetli bir yer tutuyor. Tedavide hastaların büyük bir kısmında, dişilik sembolü olarak algılanan göğüs korunabiliyor. Lakin tekrar de birtakım durumlarda göğsün kısmi yahut tümüyle alınması gerekebiliyor. Kanserle savaşmak üzere güçlü bir uğraşa göğüs kaybı sonrasında estetik korkular de eklenince, hastalarda özgüven kaybından önemli travmaya kadar uzanan kıymetli sıkıntılar gelişebiliyor. Aslında göğüs kanseri sebebiyle göğüste oluşan deformasyonlar ve göğüs kaybı ‘meme tamiratı ameliyatı’ ile muvaffakiyetle düzeltilebiliyor. Acıbadem Ataşehir Hastanesi Estetik, Plastik ve Rekonstrüktif Cerrahisi Uzmanı Prof. Dr. Bülent Saçak, meme tamiratı ameliyatlarında doğal görünüme epey yakın sonuçlar elde edilebildiğine işaret ederek, “Meme tamiratı; protez, doku genişletici ve doku transferi üzere çeşitli usullerle yapılıyor. Bu ameliyatların formülleri ve zamanlamaları; hastaların genel sıhhat durumları, kişisel muhtaçlıkları ile tercihleri üzere çeşitli etkenler göz önünde bulundurularak planlanıyor. Göğüs tamiri ameliyatı sayesinde hastalar özgüvenlerine tekrar kavuşuyor ve ömürlerine daha sağlıklı devam edebiliyorlar” diyor.
Aynı anda yahut geç vakitli onarım
Cerrahi olarak tamamı yahut bir kısmı alınan göğsün tekrar bir bütün haline getirilmesi ‘meme onarımı’ olarak isimlendiriliyor. Göğüs tamiri; mastektomi (memenin alınması) ile birebir anda ve geç vakitli olmak üzere iki biçimde yapılabiliyor. Tamiratın zamanlamasında şahsî tercihler ve hayat şekli değerli olsa da; hastanın yaşı, genel sıhhat durumu, kanserin evresi, ameliyat sonrası radyoterapi ve/veya kemoterapi alınıp alınmayacağı üzere pek çok nokta da göz önüne alınıyor. Mastektomi ile tıpkı anda tamiratla hastalıklı olmayan göğüs cildi ve kimi durumlarda göğüs ucu korunarak olağana yakın, hayli tatmin edici göğüs görünümü elde edilebiliyor. “Aynı anda yapılan göğüs tamiratıyla hastalar ikinci sefer ameliyattan kurtuluyorlar. Daha da değerlisi göğüs kaybı yaşamadıkları için ruhsal ve toplumsal zorluklar çekmiyorlar” diyen Prof. Dr. Bülent Saçak, kelamlarına şöyle devam ediyor: “Öte yandan ameliyat ve hastanede yatış mühletleri, iş ile olağan hayata dönüş vakitleri nispi olarak daha uzun oluyor. Geç tamirde edilen estetik sonuçlar ise mastektomi ile tıpkı anda tamirle karşılaştırıldığında her vakit daha az tatmin edici kalıyor.”
Meme ucu yapılabiliyor
Mastektomi ile göğüs ucunun da alındığı hastalarda ameliyattan ve ışın tedavisi de uygulanacaksa ışın tedavisinin bitiminden 4-6 ay sonra, lokal anestezi altında, lokal deri flepleriyle göğüs ucu oluşturulabiliyor. Göğüs ucunu çevreleyen ve areola olarak isimlendirilen, göğüs cildinin öteki kısımlarıyla ton farkı olan bölge ise tatuaj süreciyle muvaffakiyetle yapılıyor. İlerleyen periyotta, düzgünleşme tamamlandıktan sonra bariz olan asimetriler varsa, bunları gidermek, görünümünü güzelleştirmek için iz düzeltimi, göğüs dikleştirme ve yağ grefti uygulaması yapılabiliyor.
Meme tamirinde üç yöntem
Meme tamiri; protezler, hastaların kendi dokuları ve her iki usulün birlikte kombine edildiği, temel olarak üç formülle gerçekleştirilebiliyor. Prof. Dr. Bülent Saçak, bu teknikleri şöyle özetliyor:
Protezler ile tamir: Vücudun öbür bir kısmından doku almadan, silikon protezler ile göğüs tamiri yapılabiliyor. Bu metot için hastanın isteği kadar uygunluğu da ehemmiyet taşıyor. En uygun hastalar bedeninde öbür bir bölgeden ameliyat istemeyen, göğüs cebi kâfi, radyoterapi almamış/almayacak hastalar oluyor.
Hastanın kendi dokularıyla tamirat: Vücudun öbür kısımlarından alınan dokuların taşınarak şekillendirilmesi ile yapılan tamirdir. Hastanın kendi dokularıyla gerçekleştirilen tamir, dokuların benzeri nitelikleri nedeniyle doğala en yakın sonuçları veriyor. Bedende en sık başvurulan doku kaynağı karın bölgesi oluyor. Ayrıyeten kalça, sırt ve uyluk, başka özdoku kaynaklarını oluşturuyor.
Her iki metodun kombine edilmesi: Her iki tekniğe ilişkin aksiliklerin öbür metodun yardımıyla ortadan kaldırılması prensibine dayanıyor. İki tekniğin risklerini de içerdiği için günümüzde en az tercih edilen metottur.
İyileşme müddeti 3-4 haftayı buluyor
Hastanın günlük ömür aktivitelerine dönüş mühleti, tercih edilen tamir tekniğine bağlı olarak değişmekle birlikte, çoklukla 3-4 haftayı buluyor. Birçok tamir metodunda, ameliyat bölgesindeki kan ve sıvıları dışarı almak için kullanılan drenler 1-2 hafta içinde sonlandırılıyor. Hastanın birinci 3 hafta içinde, süreç yapılan taraftaki omuz ve kol hareketlerini kısıtlaması güzelleşmeyi hızlandırıyor ve ağrıyı azaltıyor. Yürüyüş üzere kolay idmanlara çabucak birinci günden itibaren başlanabilirken, pilates ve tartı kaldırma üzere kompleks antrenmanlar için 2 ay kadar beklemek gerekebiliyor.
Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı