BU USULLER KANSER AĞRILARINA DÜZGÜN GELİYOR
Tüm dünya ile birlikte ülkemizde de süratle yaygınlaşan pek çok kanser tipi, günümüzdeki tıbbi ve teknolojik imkanlar sayesinde tedavi edilebiliyor. Hayati risklere sebep olabilen hastalıkların başında gelen kanser, tedavi ve teşhis sürecinde hastanın ömür kalitesini olumsuz etkileyen ağrılara neden olabiliyor. Bu ağrıları hafifletmek için kullanılan kuvvetli ağrı kesiciler ise hastada uyku, baş dönmesi, bulantı-kusma üzere yan tesirlere sebep olabiliyor. Multudisipliner bir yolla tedavi süreci başlatılan hastaların ağrıyı yaşadıkları bölgelere yapılan hudut blokajları, radyofrekans ya da epidural kateter uygulamaları ile bu ağrılar denetim altına alınabiliyor. Memorial Şişli Hastanesi Algoloji(Ağrı) Polikliniği’nden Uz. Dr. Özgür Emre Polat, kanser ağrılarına uygulanan girişimsel süreçler hakkında bilgi verdi.
Kanser, çeşidine nazaran bedenin farklı bölgelerinde ağrılara neden olabilir
Hayati risklere neden olabilen hastalıkların başında gelen kanser, günümüzde yaş ve cinsiyet farkı gözetmeksizin her beşerde görülebilmektedir. Lakin kanserin bu kadar süratli ve yaygın olmasının yayında tedavi pratiklerinde de değerli gelişmeler yaşanmaktadır. Kanser tedavisinde erken teşhis ve erken tedavi kadar tedavi sürecinde hastanın konforu da değerli bir etkendir. Hastanın tedavi sürecinde kanserin çeşidine nazaran bedeninin çeşitli bölgelerinde maruz kalabileceği şiddetli ağrılar ve bu ağrıları dindirmek için kullandığı güçlü ağrı kesicilerin yan tesirleri olabilmektedir. Akciğer kanseri şiddetli sırt ağrılarına, pankreas, karaciğer ve mide üzere iç organlarımızdan kaynaklanan kanserler ise şiddetli karın ağrılarına neden olabilmektedir.
Hastaya özel tedavi planlaması yapılır
Kanser ağrıları kanserin tipi, evresi, hastanın sahip olabileceğiniz başka sıhhat sıkıntıları ve ağrı eşiğine nazaran farklılık gösterebilmektedir. Olağan dokuların kanser nedeniyle tahribi, kan damarlarındaki tıkanmaya bağlı sirkülasyon bozuklukları, metastazlar, enfeksiyonlar yahut tedavi sürecindeki cerrahi operasyonlar, tedavide kullanılan kemoterapi, radyoterapi de bedende ortaya çıkan birtakım ağrılara neden olabilmektedir. Kanser ağrıları hastanın ağrı eşiğine nazaran planlanır. Dünya Sıhhat Örgütü tarafından kansere bağlı ağrı tedavisi için ağrının şiddetine nazaran basamak tedavisi belirlenmiştir. Örneğin hafif ağrı yaşayan hastalara ilaç tedavisi uygulanır. İlaç tedavisinin yetersiz yahut tesirli olmadığı durumlarda ise hastanın ağrısının nedenine nazaran yapılan girişimsel süreçlerle bu ağrılar hafifletilebilmekte ya da büsbütün ortadan kaldırılabilmektedir.
Girişimsel süreçlerle kanser hastaların ağrıları en az seviyeye indirilebiliyor
Kanserin çeşidi, ağrının sebep olduğu bölge ve hastaya özel Algoloji (Ağrı) uzmanları tarafından yapılan birtakım girişimsel süreçler şunlardır;
- Sinir blokajları: Hastanın ağrıya neden olan hudutları tespit edilerek kimi ilaçlarla ağrı iletiminin kesilmesi sağlanır. Örneğin, karın içi organların ağrı duyusunu taşıyan sonlar omurgamızın önünde bir yumak halinde birleşirler ve bu hudut yumağına çölyak ganglion denir. Bu hudut yumağını hedefleyerek bir iğne aracılığıyla yapılan girişimsel süreç ile şiddetli karın ağrıları engellenebilir. Hasta süreç yapıldığı gün taburcu edilerek olağan ömrüne devam edebilir.
- Nöroliz: Sinir blokajı üzere bir iğne aracılığı ile ağrıya sebep olan hudut hedeflenir. Lakin bu defa kimyasal kimi özel casuslarla hedeflenen hudut hasarlanır ve daha uzun müddetli sonun ağrı iletimi engellenir.
- Radyofrekans tedavisi: Kanserli doku birtakım hudutlar aracılığıyla omuriliğe oradan da beyefendisine iletilerek ağrı oluşturur. Bir nevi orta durak sayılabilen ve ağrının omuriliğe iletildiği hudutlara radyofrekans iğnesi ile yaklaşılıp bu sonlar ısı yoluyla hasarlandırılarak, ağrının omuriliğe iletilmesi engellenir. Böylelikle hastaların ağrısı uzun vadeli olarak engellenir.
- Epidural kateter uygulaması: Toplumun ağrısız doğum nedeniyle yakından tanıdığı bu sistemde, omuriliğin art duvarına yerleştirilen çok ince bir katater, cilt altından tünelize edilerek daha uzun vadeli kullanılır hale getirilir. Buradan devamlı yahut aralıklı ilaç uygulamaları ile ağrının omurilik seviyesinde kesilmesini sağlanır. Epidural kateter ile ağrı nedeniyle yüksek dozlarda ağızdan alınması gereken ve önemli yan tesirleri olabilen kuvvetli ilaçların çok çok daha düşük dozları bu yoldan uygulanarak ağrı kesici ilaç kullanımına bağlı yan tesirleri de azaltılmış olur..
- Epidural/ Spinal Port uygulamaları; Bu prosedürde omurilik zarının gerisine yani epidural yahut direkt içerisine yani spinal bölgeye yerleştirilen kateter, kemoterapi portuna benzeri bir formülle cilt altına yerleştirilen hazneye yani porta bağlanır. Kemoterapi uygulamasındaki damar portuna emsal olan bu ağrı tedavisi portu aracılığıyla, çok düşük dozda ağrı kesici ilaçlar aralıklı yahut devamlı infüzyon biçiminde uygulanır. Birebir gün taburcu olan hastanın maruz kaldığı ağrılar bu sistemle büsbütün ortadan kalkar ya da minimuma indirilir.
Bunlara misal birçok formül kanserin cinsine, ağrının yerine, formuna ve şiddetine nazaran çabucak hemen bütün kanser hastalarında uygulanabilmektedir.
Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı
