Bağımlı kişi sanal dünyada kendisine olumlu bir dünya yaratmaya çalışır
Uzmanlar, internet oyunlarıyla çok fazla meşgul olmak ve uzaklaşılınca çeşitli ıstıraplar yaşamak üzere durumların dijital bağımlılık belirtisi olduğunu belirtyor. İnternet bağımlılığının gelişmesinin birtakım faktörlere bağlı olduğunu söyleyen Çocuk ve Ergen Psikiyatri Uzmanı Yrd. Doç. Dr. Melek Beğenilen Luş, bireylerin tatmin olmak için dopamin salgılanmasını sağlayacak davranışlarda bulunduğuna dikkat çekiyor. Macera oyunlarının en fazla dopamin salgılatıcı çeşit olduğunu kaydeden Luş, çok oyunculu online oyunların bağımlılığı arttırdığını lisana getiriyor ve ailelerin sürdürücü faktörlerin farkına varmaları gerektiğini vurguluyor.
Üsküdar Üniversitesi NP Etiler Tıp Merkezi Çocuk ve Egen Psikiyatri Uzmanı Yrd. Doç. Dr. Melek Beğenilen Luş, çocuklarda dijital bağımlılık belirtileri, nedenleri ve tedavi sistemleri hakkında açıklamalarda bulundu ve ailelere tavsiyelerini sıraladı.
İnternette geçirilen vaktin gitgide artması bağımlılık belirtisi
Herhangi bir davranışın olumsuz sonuçlarına karşın tekrarlanmasının bağımlılık olduğunu hatırlatarak kelamlarına başlayan Çocuk ve Ergen Psikiyatri Uzmanı Yrd. Doç. Dr. Melek Beğenilen Luş, sanal bağımlılık olarak da isimlendirilen internet bağımlılığının kriterlerinin davranışsal bağımlılıklarla tanımlandığını tabir etti.
Dijital bağımlılığın belirtilerine değinen Luş, “İnternet oyunlarıyla çok fazla meşgul olmak, internetten ya da oyunlardan uzaklaşılınca çeşitli kasvetler yaşamak, geçirilen vaktin gitgide artması, oyun oynama isteğini durduramama, toplumsal medya platformlarını kullanmayı durduramama, kişinin hobilerini bırakması ve bundan ötürü ruhsal problemlerin yaşandığının görülmesine karşın tekrar de çok internet kullanımına devam etmesi, bütün olumsuz hislerini atarak sanal dünyada kendisine olumlu bir dünya yaratmaya çalışması dijital bağımlılık belirtileridir.” şeklinde konuştu.
Oyun bağımlılığı oyun cinsleriyle de alakalı
İnternet bağımlılığının gelişmesi için kimi faktörlerin gerekli olduğunu söyleyen Luş, “Dürtüsel olan çocuklarda dürtüselliğin biyolojik faktör olduğu ortaya konuluyor. Çeşitli durumlardan tatmin olamayan bireyin tatmin olmak için daha fazla uyarıcıya muhtaçlık duymasına ‘ödül eksikliği sendromu’ diyoruz. Bilhassa risk almayı seven bireylerde ödül sisteminin bozulduğunu biliyoruz. Bireyler dopamin salgılamak için bu sebeplere yol açan davranışlarda bulunuyor.” dedi.
Özellikle çocuklarda oyun bağımlılığının devam etmesinin oyun cinsleriyle de alakalı çevresel bir faktör olduğunu kelamlarına ekleyen Luş, “En fazla dopamin salgılatıcı cins maceradır. Son vakitlerde görülen çok oyunculu online oyunlar daha fazla bağımlılığı arttırıyor.” diye konuştu.
Kararında olursa yararları da var
İnternet oyunları oynamanın dozunun kaçmadığı durumlarda kimi yararları olduğunu da lisana getiren Yrd. Doç. Dr. Melek Beğenilen Luş, “Oyunların, kişinin zihinsel faaliyetlerini geliştirici tesirleri de olduğu görülmüştür. Sorun çözme yetisini geliştirmek, yenilgisi öğrenmek, motivasyon kazanmak, sosyalleşmeyen bireyler için toplumsal ortam sağlanması, kişinin olumlu niyetlerinin artması üzere yararları olabiliyor.” açıklamasında bulundu.
Problemler ortaya çıkmaya başladıysa yardıma başvurulması gerekir
Dijital bağımlılığın ortaya çıkardığı sıkıntılara değinen Luş, “Akademik problemler, ailevi meseleler, davranışsal meseleler, uyku sorunları, korku bozukluğu, gerçek dünya ve sanal dünyanın karıştırılmaya başlanması üzere sıkıntılar görülebiliyor. Bu çeşit sorunlar ortaya çıkmaya başladıysa yardıma başvurulması gerekir. Ayrıyeten çok fazla bilgisayar başında kalmaktan ötürü bir ekip omurga sorunları, kilo kaybetme yahut kilo alma, daima yorgun olma, baş ağrıları, beğenilen bozulmalar, öz bakımın azalması üzere fizikî sorunlarla de karşılaşılabiliyor.” diye konuştu.
Tedavi için tüm faktörler değerlendirilmeli
Sürdürücü faktörlerin belirlenmesinin ve ailelerin bunları fark etmesinin değerli olduğuna vurgu yapan Yrd. Doç. Dr. Melek Beğenilen Luş, “Bireyin tahminen ferdî özellikleri hayattan zevk almamasını sağlıyordur. İçinde bulunduğu öbür bir psikiyatrik sorun vardır. Bunun bilinmesi tahlil için kıymetli bir nokta. Bireyin bu durumu değiştirmek istememesi fark etmemiz gereken sürdürücü bir faktör.” dedi.
Bağımlılığın tedavi edilebilen bir hastalık olduğunun altını çizen Luş, kelamlarını şöyle tamamladı:
“Öncellikle tüm faktörlerin, eşlik eden öteki rahatsızlıkların ve aile yapısının kıymetlendirilmesi gerekiyor. Desteklenmesi gereken ögelerin belirlenip desteklenmesi ve sonrasında da uygun bir halde terapiye başlanması birinci öncelliğimiz. Gerekli durumlarda ilaç kullanımı da önerilebilir.”
Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı