Dostu olanlar daha memnun olurken, olumlu bağlantılar ruhsal yeterli oluşa katkı sağlıyor. İnsanın toplumsal bir varlık olarak bağlantı kurmak istediğini aktaran Dr. Öğr. Üyesi Fatma Turan, doğduğu andan itibaren etrafıyla bir bağlantı içinde olan bireylerin varlığını devam ettirebilmesi için bağlantılara muhtaçlığı olduğunu belirtiyor. “Kendi hislerimizin ve kıymet yargılarımızın farkında olarak etrafımızdaki şahıslarla sağlıklı bağlantılar kurmak, yalnızlık hissiyle baş edebilmemiz için bize değerli katkılar sunuyor” diyen Turan, sağlıklı bir dostluk için ise şahsî hudutların korumasına dikkat çekiyor. Turan, sanal arkadaşlıklar yerine gerçek dostluklar kurulması gerekliliğinin de altını çiziyor…
Üsküdar Üniversitesi İnsan ve Toplum Bilimleri Fakültesi Psikoloji Kısmı Dr. Öğr. Üyesi Fatma Turan, dostluk bağlantısının insanın hayatındaki yeri ve ehemmiyetine dair değerlendirmelerde bulundu.
Olumlu bağlantılar ruhsal âlâ oluşumuza katkı sağlıyor
Yapılan bir araştırmaya nazaran, dostu olanlar çok daha keyifli. Bu da düzgün ilgileri olanların daha memnun olduğunu ortaya koyuyor.
Kişinin hayatında başka beşerlerle kurmuş olduğu bağların kıymetli bir yere sahip olduğunu belirten Müspet Psikoloji Koordinatörü Dr. Öğr. Üyesi Fatma Turan, “Günlük hayatımızda etrafımızdaki şahıslarla kurduğumuz olumlu alakalar kendimizi keyifli hissetmemizi sağlar ve ruhsal düzgün oluşumuza kıymetli katkıda bulunur. Olumlu psikolojinin kurucusu Martin Seligman ruhsal düzgün oluşu kâfi seviyede olan bireylerin; yaşamlarında olumlu hisleri daha sıklıkla yaşayan, etrafındaki bireylerle derin ve doyurucu münasebetler kurabilen, hayatının bir maksadı ve manası olduğuna inanan, kendisini başarılı hisseden, tutkuyla bağlanabildiği, onunla meşgulken vakti unutabildiği ve keyif alabildiği meşguliyetleri olan özelliklere sahip olduğunu ifade eder. Bu noktadan hareketle etrafındaki şahıslarla karşılıklı inanca, hürmet ve sevgiye dayalı ilgiler kurabilen bireylerin kendilerini daha âlâ hissettiklerini ve ruhsal güzel oluşlarına kıymetli katkılarda bulunduklarını söz edebiliriz. Etrafımızda kıymetlerimizin, hislerimizin ve hassasiyetlerimizin farkında olan şahısların olması ve onlarla karşılıklı inanç, hürmet, sevgi çerçevesinde bağlarda bulunmak mutluluğumuza kıymetli katkıda bulunmaktadır.” dedi.
“Varlığımızı devam ettirebilmek için bağlara muhtaçlığımız var”
İnsanın toplumsal bir varlık olarak irtibat kurmak istediğini ve bu yüzden yalnızlığın beşere mahsus olmadığını hatırlatan Turan, “Doğduğumuz andan itibaren varlığımızı ortaya koymak ve varlığımızın başkaları tarafından fark edilmesi, önemsenmesi için birçok davranış sergiliyoruz. Bir bebek ağlama davranışı ile var olduğunu, gereksinimleri olduğunu ve ömrünün devamı için bu gereksinimlerin karşılanması gerektiğini bize söylüyor. Hem biyolojik hem duygusal gereksinimlerimizin karşılanması sonucu bu hayatta bir mana bulmaya ve hedef oluşturmaya çalışıyoruz. Yani doğduğumuz andan itibaren etrafımızdaki şahıslarla bir etkileşim ve bağlantı içindeyiz ve ömürde varlığımızı devam ettirebilmek için alakalara muhtaçlığımız var. Vakit içerisinde etrafımızdaki bireylerle kurduğumuz bağlantılar ve model alma yoluyla, öğrenmeyle biz de bağ kurmayı öğreniyor, toplumsal bir varlık olarak yaşantımıza devam ediyoruz. Bu noktada kendi hislerimizin ve bedel yargılarımızın farkında olarak etrafımızdaki bireylerle sağlıklı ilgiler kurmak, yalnızlık hissiyle baş edebilmemiz için bize kıymetli katkılar sunuyor.” formunda konuştu.
Gerçek dostluk münasebetinde uzaklıkların bir değeri yok
Karşılıklı itimat duymanın, bedel yargıları ve ferdî hassasiyetlere kıymet vermenin, ferdî sonlara hürmet duyma ve sevgi dostluk bağının temelini oluşturduğunu tabir eden Turan, “İyi bir dostluk bağında; kişinin kendisi için istediği hoş şeyleri karşısındaki kişi için de istiyor olması ve kendi hayatında olmasını istemediği olumsuz yaşantıları karşısındaki kişinin de yaşamasını istemiyor olması epey değerli bir yere sahiptir. Gerçek bir dostluk bağında uzaklıkların bir ehemmiyeti yoktur ve bizim toplumumuzda mevzuyla ilgili ‘iki elim kanda olsa gelirim’ kelamı vardır. Burada dostluğa verilen ehemmiyet ve bedel vurgulanmakta, kişinin kendi gücü ve yetenekleri doğrultusunda dostunun bir muhtaçlığı olduğunda ona takviye olabilmek için pek çok zorluğun üstesinden gelebileceği söz edilmektedir.” açıklamasını yaptı.
Karşılıklı sonlu yeterlilik ve hudutlu fedakârlık kavramları önemli
Dostluk bağının korunması ve sağlıklı bir formda devam edebilmesinde; karşılıklı inanç, sevgi, hürmet, hassasiyetlere ehemmiyet ve paha vermenin, şahsî hudutları koruma etmenin kıymetli mihenk taşlarını oluşturduğuna dikkat çeken Dr. Öğr. Üyesi Fatma Turan, “Bu noktadan hareketle dostluk münasebetinde karşılıklı hudutlu düzgünlük ve sonlu fedakârlık kavramları da hayli değerlidir. Sonlu derken dostluk ismine karşımızda kişinin özel hayatına girmeden, onun muhtaçlıkları noktasında kendi yapabileceklerimizi maddi manevi olarak açık ve net bir halde söz ederek davranışlarımızı ortaya koymak kıymetlidir. ‘Senin için yapabileceğim bir şey var mı? Bu mevzuda sana nasıl yardımcı olabilirim?’ soruları çok kıymetlidir. Biz genelde dostluk kavramını yanlış anlayabiliyoruz. ‘Senin için her şeyi yaparım, senin her gereksinimini karşılarım.’ Hiçbirimiz tüm güce sahip değiliz, elimizde sihirli değnekler de yok. Her birimizin kendine ilişkin gerçekleri var, bu gerçeklerin farkında olarak ilgilerimizi düzenlemek ve davranışlarımızı ortaya koymak durumundayız.” diye konuştu.
Dostluk ve arkadaşlık ilgisi farklı
“Kişiler, farklı bakış açıları, paha yargıları, hassasiyetleri olan şahıslarla arkadaşlık kurabilirler.” diyen Turan, “Bununla birlikte dostluk bağlantılarında emsal hislere, niyet yapılarına, hayat emeline ve manasına sahip olmak, bedel yargıları ve hassasiyetlerinin emsal olması epeyce kıymetli bir yere sahiptir. Dostluk bağlantısında kişi, kendiyle ilgili özel paylaşımlarda bulunabilmekte ve sıkıntılarının tahlili ismine yardım talebinde bulunabilmekte iken, arkadaşlık ilgisinde sonlar daha barizdir.” dedi.
Kişi, kendisiyle ilgili farkındalıklarını artırdıkça daha sağlıklı ilgiler kurabilir
‘Dostunu düşmanını bileceksin’ atasözünün gerçek hayatta uygulanabilir olup olmadığını da kıymetlendiren Turan, “Dost ya da düşman kavramlarından fazla bu kelamı günlük ömürde şu halde davranışlarımıza yansıtabiliriz. Kişi hayat olayları içerisinde kendisiyle ilgili farkındalıklarını artırdıkça bağlantı içindeki hudutlarını da belirlemekte ve daha sağlıklı ilgiler kurabilmektedir. Bu noktadan hareketle kişi kendisine hürmet duyulduğunu, kendisinin his, niyet, kıymet ve hassasiyetlerine ehemmiyet verildiğini hissettiği, motivasyonunu yükselten bağlara ve bireylere daha fazla emek verirken, söz ettiğimiz özelliklere sahip olmayan ilgiler ve şahıslardan uzak durabilir.” açıklamasını yaptı.
Sanal arkadaşlıklar yerine gerçek dostluklar kurulmalı
Artan dijitalleşmenin dostluğun ve mutluluğun seyrine tesirleri konusunda, günlük yaşamımızda dijital ortamdan uzak kalmamızın mümkün görülmediğini aktaran Dr. Öğr. Üyesi Fatma Turan, “Bu ortamda bireyler kendilerini olduklarından farklı ve kendi gerçeklerinden uzak bir halde gösterebilmektedirler. Karşımızdaki kişiyi yanlışsız tanıyabilmek ve kendimizi koruyabilmek ismine dijital ortamda epey dikkatli ve ihtimamlı hareket etmek durumundayız. Bilhassa sanal ortamda yeni tanıştığımız şahıslara karşı daha hudutlu hareket etmemiz, kendimizle ilgili özel bilgileri ve görselleri paylaşmamamız hayli ehemmiyet arz etmektedir.” dedi.
Dijitalleşen dünyada dostluk bağının daha da değer kazandığını vurgulayan Turan kelamlarını şöyle tamamladı:
“Mış üzere hayatlardan fazla nitekim hislerimizi hissedebilecek, gereksinimimiz olduğunda yanımızda olacağını bildiğimiz bireylerle alaka kurmaya ihtimam göstermeli ve emeğimizi bu tarafta ortaya koymalıyız. Genel olarak bağlantılarımızda kusurlarımız olabilir ve bu çok olağan bir durumdur. Bununla birlikte münasebetlerdeki kusurlarımızı fark edip, karşımızdaki şahısla bunları açık ve net bir formda konuşabilmek ve uzlaşmacı bir halde ortak nokta da buluşabilmek hem arkadaşlık hem de dostluk münasebetlerimizin daha sağlıklı bir halde devam edebilmesine kıymetli katkılarda bulunacaktır.
Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı
