Uluslararası danışmanlık hizmetleri şirketi EY (Ernst & Young) global çapta telekomünikasyon şirketlerini bekleyen en değerli 10 riski açıkladı. EY raporunun sonuçlarına nazaran, data güvenliği, siber güvenlik tehditleri, üretken yapay zekâ, etik ve yönetişim mevzuları risk gündeminin başında geliyor. Telekomünikasyon şirketlerinin müşterilerin üzerindeki ömür maliyeti baskısına tesirli bir biçimde karşılık vermesi büyük kıymet taşıyor. Sürdürülebilirlik, ağ kalitesi ve yetenek idaresine ait riskler de bölümün öncelikleri ortasında yer alıyor.
Telekomünikasyon bölümü, bulunduğu pozisyon ve ekosistem münasebetleri çerçevesinde teknolojik ilerlemelerden, ekonomik, jeolojik ve toplumsal gelişmelerden direkt etkilendiğinden ötürü başka dallardan daha karmaşık ve süratli değişen bir risk ortamına sahip. Memleketler arası danışmanlık hizmetleri şirketi EY (Ernst & Young) bu süratli değişim çağında, dalın 2024’te karşı karşıya olduğu en büyük 10 riski belirleyerek bunları hafifletmeye yönelik stratejileri ortaya koydu.
EY’ın telekomünikasyon operatörleri için en büyük 10 risk raporuna göre 2024 yılında, hayat maliyeti baskılarından tedarik zinciri kesintilerine uzanan çeşitli makroekonomik tesirler, finansal dayanıklılık ve istikrarın korunması ismine daima bir strateji oluşturulmasını zarurî kılıyor. Üretken yapay zekâdan (GenAI) 5G’ye kadar uzanan yeni kuşak teknolojiler; iş esnekliği ve hizmet inovasyonu konusunda yeni soruları gündeme getiriyor. Sürdürülebilirlik, artık idare heyeti seviyesinde daha değerli bir gündem hususu haline gelirken, çeşitlilik ve kapsayıcılık alanındaki teşebbüsler ve hibrit çalışma modelleri de iş dünyasını dönüştürmeye devam ediyor.
Üretken yapay zekâyla ilgili olanlar da dahil olmak üzere bilgilerle ilgili tehditler daha kritik hale gelirken, telekomünikasyon şirketlerinin birebir vakitte müşterilerin ömür maliyeti baskılarıyla baş etmelerine yardımcı olmak, sürdürülebilirlik performansını ve ağ güvenliğini uygunlaştırmak üzere faaliyetlere de odaklanması gerekiyor.
EY raporuna nazaran, telekomünikasyon dalının 2024 yılında karşı karşıya kalacağı en kıymetli 10 risk ve bunları hafifletmeye yönelik temel stratejiler şöyle sıralanıyor;
Risk 1: Zımnilik ve güvenlik mevzularında değişen zorunlulukların hafife alınması
Telekomünikasyon operatörleri için siber güvenlik alanındaki zorluklar gittikçe artıyor. Telekomünikasyon şirketlerinin %53’ü; siber güvenlik ihlalleri maliyetinin işletmeleri için 3 milyon ABD dolarını aşacağını düşünüyor. 5 telekomünikasyon şirketinden 4’ü, yapay zekânın verimliliğin artırılması ve dijital dönüşümün ivme kazanması manasında değerli bir güç olduğu konusunda hemfikir. Lakin rapor; 10 bireyden en az 7’sinin yapay zekâ konusunda “kötü niyetli aktörlere” karşı tedbir almak için daha fazlasının yapılması ve yapay zekânın etik uygulanmasına daha fazla dikkat edilmesi gerektiğine inandığını ortaya koyuyor.
Risk 2: Hayat pahalılığı karşısında müşterilere kâfi cevap verilememesi
Hane halkının sadece 3’te 1’i, ömür maliyeti baskısı karşısında telekomünikasyon şirketlerinin “destekleyici” bir pozisyonda olduğunu düşünüyor. Araştırmaya katılanların 4’te 3’ü ise geniş bant servis sağlayıcılarının daha fazla sabit fiyat garantisiyle kendilerine daha uygun bir teklif sunması gerektiğine inanıyor ve neredeyse yarısı (%49) fiyat değişikliklerine ait açıklamaları anlamakta zorluk çekiyor. Bu stil dertler kullanıcıları farklı operatörlere yönlendirirken, telekomünikasyon şirketlerinin de müşterinin satın alma sürecindeki denetimi kaybetmesine neden oluyor. EY raporuna nazaran, bu manada teklif almak için fiyat karşılaştırma sitelerini inceleyen, arkadaşlarına yahut ailelerine danışan hane halkı oranı 2022’de %19 iken, 2023’te %30’a yükseldi.
Risk 3: Yetersiz yetenek ve marifet yönetimi
Mali baskılar, telekomünikasyon şirketlerinin işe alımlarını azaltmasına neden oluyor. Global çapta telekomünikasyon patronlarının %55’i işe alım süreçlerini dondurduklarını söylüyor; bu oran tüm kesimlerdeki oranın neredeyse iki katı (%28). Telekomünikasyon şirketlerinin %61’ine nazaran (tüm patronlarda %44), maliyetleri denetim etme uğraşları birebir vakitte fiyat ve yan haklarda kesintilere yol açıyor. Yetenek idaresinin, telekomünikasyon bölümü için risklerin başında geldiği açıkça görülüyor; bu hususta birinci beş risk ortasında yer alan mevcut yetenekleri elde tutmak, yeni yetenekleri çekmek ve yeni kuşak yetenekleri geliştirmek de büyük değer taşıyor.
Risk 4: Sürdürülebilirlik gündeminin aktif yönetilememesi
EY raporu, telekomünikasyon şirketlerinin iklim değişikliğiyle ilgili son iki yılda değerli bir ilerleme kaydetmediğini gösteriyor. Telekomünikasyon ve teknoloji şirketlerinin %43’ü, şimdi “net sıfır” geçiş planı yahut sera gazı emisyonlarını azaltma stratejilerini açıklamıyor. Telekomünikasyon şirketlerinin %46’sı ise yatırım planları yaparken sürdürülebilirliği göz önünde bulunduruyor, fakat buna gereğince tartı vermiyor.
Risk 5: Yeni iş modellerinden yararlanılamaması
Birçok telekomünikasyon şirketi için objelerin interneti (IoT), bulut ve güvenlik üzere mevzulara ait B2B hizmetleri hâlâ gelirlerin sadece küçük bir kısmını oluşturuyor. B2B segmentine ait temel performans göstergelerinin (KPI’lar), B2C’ye kıyasla daha az rapor edilme eğiliminde olması, telekomünikasyon şirketlerinin stratejilerine nazaran kaydettiği ilerlemenin değerlendirilmesini zorlaştırıyor. B2B muvaffakiyetinin önündeki bir öteki mani de telekomünikasyon şirketlerinin geniş bant servis sağlayıcısı ve ilişki uzmanı olarak algılanmasının ötesinde şimdi “dijital danışman” olarak tam bir güvenilirlik sağlamaması. Büyük işletmelerin sadece %22’si, telekomünikasyon şirketlerini dijital dönüşüm uzmanı olarak görüyor. Bu da telekomünikasyon şirketlerinin işletmelere ek danışmanlık yahut dijital hizmetler satma yeteneğini sınırlıyor.
Risk 6: Yetersiz ağ kalitesi
Ağ güvenilirliği, müşteriler için bir telaş kaynağı olmayı sürdürüyor. Araştırmaya katılan hane halkının %26’sı meskendeki geniş bant ilişkisine güvenmiyor, %29’u konut içindeki taşınabilir bilgi sinyalleri hakkında da birebirini düşünüyor. Operatörler hizmet suratını ve kalitesini artırmak için çeşitli adımlar atsa da müşteri nezdinde şimdi tesirli bir sonuç alınmadığı görülüyor. Her 3 bireyden 1’i sürat ile algılanan hizmet performansı ortasında bağ kurmakta zorlanırken, yarısı daha yüksek suratın daha yüksek bir fiyatı hak etmediğini düşünüyor.
Risk 7: İş gücü kültürünün ve çalışma biçimlerinin iyileştirilememesi
Diğer bölümlere kıyasla (%23) telekomünikasyon dalı çalışanlarının %30’u, büsbütün uzaktan çalışmayı ve sadece gerektiğinde ofise gitmeyi tercih ediyor. Lakin bu yüksek orandaki uzaktan çalışma eğilimi, öğrenme ve maharet gelişimine erişimi sınırlıyor (%47), münasebetiyle bu alandaki başarıyı etkileyen en değerli faktör olarak ortaya çıkıyor. Telekomünikasyon bölümü çalışanlarının %43’ü şirketlerinin uzaktan çalışmaya yönelik teknolojilerini geliştirdiğini belirtirken, %34’ü daha fazla ve kapsamlı bir değişikliğe gereksinim olduğunu düşünüyor.
Risk 8: Dış ekosistemlerle etkileşimin faal olmaması
İşletmeler, ekosistem farkındalığına ve yeteneklerine sahip telekomünikasyon şirketlerinden hizmet satın almaya daha açık. Şirketlerin %71’i faal olarak ilgili güçlü ekosistem ilgilerine sahip olan 5G tedarikçilerine öncelik veriyor. Operatörlerin paydaşlıklar ve dış ekosistemler ile iş birliğine sıcak bakmasının önünde ise yatırım getirisi konusundaki belirsizlik ve siber güvenlik ile ilgili telaşlar yer alıyor.
Risk 9: Değişen düzenleyici ortama ahenk sağlanamaması
Telekomünikasyon önderlerinin %61’i, düzenleyici uygulamaların (ülkelerin bilgi muhafaza ve saklılık kurallarını uygulamaya koyması gibi) önümüzdeki yıl işletmelerinin performansını değerli ölçüde etkileyeceğine inanıyor. Bununla birlikte, BEPS 2.0 kurallarının 2024’te yürürlüğe girmesiyle vergi çerçeveleri de değişiyor. Bir öteki potansiyel odak noktası da yapay zekâya yönelik düzenlemelerin artması olarak görülüyor.
Risk 10: Altyapı varlıklarının kıymetinin azamî seviyeye çıkarılamaması
Telekomünikasyon şirketlerinin altyapılarından bedel elde etme gayretleri sürat kazanıyor. Telekom CEO’larının %41’i önümüzdeki yıl elden çıkarma, şirket bölünmeleri ve halka arz süreçlerini takip edeceklerini söylerken; %61’i ortak teşebbüsler yahut stratejik iş birlikleri kurmayı hedefliyor. CEO’ların bir kısmı, netco (ağ altyapısına yönelik) ve servco (müşteri ve satışa yönelik) altyapıları ortasında daha net bir ayrım yapmanın elden çıkarma konusundaki stratejilerine yardımcı olabileceğine inanıyor.
EY Türkiye Telekomünikasyon, Medya ve Teknoloji Bölüm Önderi ve Danışmanlık Kısmı Şirket Ortağı Emre Beşli, hızla değişen ve global belirsizliklerin hâkim olduğu bir dünyada telekomünikasyon bölümünün karşı karşıya olduğu risklerin de süratle değişip gelişmeye devam ettiğini belirterek şu değerlendirmede bulundu:
“’Dünyada olduğu üzere ülkemizde de telekomünikasyon şirketlerinin gelişen riskler konusunda dikkatli olmaları ve bunlarla başa çıkmak için yeni ve gerçek stratejiler geliştirmeleri gerekiyor. EY raporu, telekomünikasyon operatörlerinin bu periyotta birden çok risk alanı için birebir anda değerli aksiyonlar almaları gerektiğini gösteriyor. Güvenlik, sürdürülebilirlik, iş gücü kültürü ve yetenek idaresi, yeni iş modelleri ve ekosistem idaresi, hakikat fiyatlandırma ve müşteriyi elde tutma üzere bahislerin risk gündeminde değerli bir yer tutacağı anlaşılıyor. Telekomünikasyon dalını etkileyen bu risklerin göz önünde bulundurulması ve hakikat stratejiyle yönetilmesi; müşteriler, çalışanlar ve ekosistem paydaşları ortasında daha yüksek bir itimat ve bağlılık sağlayabilir.’
Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı
