Semptomları çok ileri olmaması halinde şikayet haline gelmeyen lakin değerli bir sorun olarak göz tembelliği nedir? Nasıl teşhis edilir ve tedavi metotları nelerdir? Göz Hastalıkları Uzmanı Op. Dr. Emrah Mat, bahis hakkında merak edilenleri yanıtlıyor.
Göz tembelliği, çocukluk devrinde gelişen ve ekseriyetle bir gözün başkasından daha az net görmesine neden olan bir göz hastalığıdır. Çocukların görme yeteneğini etkileyebilen yaygın bir durumdur ve erken teşhis ve tedavi gerektiren bir meseledir. Olağanda, çocuklar her iki gözlerini de kullanarak gördükleri manzaraları beyinlerinde birleştirirler, lakin göz tembelliği durumunda bir göz başkasına nazaran daha zayıf görme yeteneğine sahiptir. Bu sorunun nedenleri ortasında göz kayması (şaşılık), gözlük numaralarındaki farklılık, göz kapağı düşüklüğü yahut doğumsal katarakt bulunabilir.
Göz Tembelliğinin Nedenleri
Göz tembelliğinin nedenleri çeşitlilik gösterir. Bu sorunun en yaygın nedenlerinden biri, gözlerin düzgün hizalanmaması, yani şaşılıktır. Şaşılık, her iki gözün birebir gayeye odaklamaması sonucu ortaya çıkar ve bu, bir gözün daha fazla kullanılmasına yol açarak öbür gözün tembelliğine neden olabilir. Ayrıyeten gözlük numaralarındaki büyük farklılıklar da göz tembelliğine yol açabilir. İki göz ortasındaki numara farkı, beyindeki manzaraları birleştirme sürecini zorlaştırabilir ve bu da bir gözün ihmal edilmesine sebep olabilir. Bunun dışında, göz kapağı düşüklüğü yahut doğumsal katarakt üzere yapısal problemler da göz tembelliği riskini artırabilir. Bilhassa çocuklarda bu nedenlerle ortaya çıkan göz tembelliği, erken teşhis ve uygun tedavi ile düzeltilmesi gereken bir problemdir.
Erken Teşhis ve Tedavi
Erken teşhis ve tedavi, göz tembelliği meselesinin muvaffakiyetle üstesinden gelinmesi için kritik bir ehemmiyete sahiptir. Çocukluk periyodunun birinci yıllarında, 8-9 yaşlarına kadar olan bu periyot, göz tembelliği tedavisinin en tesirli olduğu vakit dilimini işaret eder. Tedavi sürecine başlamadan evvel, tembelliğe neden olan hastalık yahut durumun öncelikle tedavi edilmesi gerekmektedir. Örneğin, şaşılık yahut göz kapağı düşüklüğü üzere yapısal sıkıntılar cerrahi müdahale gerektirebilir. Şayet göz tembelliği, gözlük numaralarındaki farklılık nedeniyle ortaya çıkıyorsa, çocuğa gözlük tedavisi uygulanır. Akabinde, zayıf gözün güçlenmesi için gözü kapama tedavisi başlatılır. Bu devirde yapılan tedaviler, çocuğun görme yeteneğini kıymetli ölçüde artırabilir ve kalıcı meselelerin önüne geçebilir. Bu nedenle erken teşhis ve tedavi, göz tembelliği ile çabada kritik bir rol oynamaktadır.
Yetişkinlerde Tedavi Seçenekleri
Yetişkinlerde göz tembelliği tedavi seçenekleri bilhassa nörovizyon tedavisi ile dikkat çekmektedir. Nörovizyon tedavisi, yetişkinlerde görme tembelliğini düzgünleştirmek için tesirli bir yol olarak kullanılır. Bu tedavi, bireye özel olarak tasarlanmış imgelerin ve görsel vazifelerin kullanılmasını içerir. Bilgisayar programları dayanaklı olan nörovizyon tedavisi, göz tembelliğinin neden olduğu görme problemlerini maksatlar. Tedavi seansları haftada 2-3 kere gerçekleştirilir ve tedavi mühleti birkaç ayı bulabilir. Bu usul, göz tembelliği olan yetişkinlerin görme yeteneğini artırmak için tesirli bir yol sunar. Son yıllarda özel tasarlanmış görüntü sinemaları yahut görüntü oyunları kullanılarak yapılan dikoptik tedaviler de yetişkinlerde âlâ sonuçlar vermektedir. Lakin bu tedavi yollarının daha fazla araştırmaya muhtaçlık duyduğunu unutmamak değerlidir. Yetişkinler için göz tembelliği tedavisi, görme kalitesini artırmak ve hayat kalitesini yükseltmek için değerli bir adım olabilir.
Göz Tembelliği Tedavi Edilmezse Ne Olur?
Göz tembelliği, çocuklarda %2-4 oranında görülen bir meseledir. Göz tembelliği tedavi edilmezse, bu durum çocuğun hayat kalitesini önemli formda etkileyebilir. Göz tembelliği, yalnızca görme sertliğinde değil tıpkı vakitte derinlik algısında da sıkıntılara yol açabilir. Bu, günlük hayatta kolay vazifelerin bile zorlaşmasına neden olabilir. Örneğin, merdiven inip çıkmak, objeleri yakından yahut uzaktan ayırt etmek üzere aktivitelerde zorluklar yaşanabilir. Ayrıyeten okuma, yazma, dikkat dağınıklığı üzere öğrenme ve konsantrasyon problemleri da gelişebilir. Göz tembelliği, ileriki yaşlarda meslek seçimi ve kişinin hayatında kıymetli kararlar almasını etkileyebilir. Bu nedenle göz tembelliği olaylarının erken teşhis edilip uygun tedavi ile ele alınması, çocuğun daha sağlıklı bir geleceğe sahip olmasına yardımcı olabilir. Göz sıhhatine gereken ehemmiyeti vermek ve nizamlı göz muayenelerini yaptırmak, bu potansiyel sorunun önlenmesine katkı sağlayabilir.
Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı
