Herkesin toksik bireyler ve ilgilerle karşılaşabileceğini belirten uzmanlar, bu bireylerin yakın etrafımızda de olabileceğini söylüyor. Bağlantılarda çaresizlik, öfke, suçluluk, daima açıklama yapma gereği hissetmek üzere hislere dikkat çeken Uzman Klinik Psikolog Dr. Aslı Başabak Bhais, “Bu hisleri sık yaşıyorsanız bu bağın toksik olduğunu söyleyebiliriz.” diyor. Toksik şahısların özür dileme eğiliminde olmadığını vurgulayan Bhais, toksik bireylerin olumsuz hislerini karşısındakine atarak onları da aşağı çektiğinin ve bu bireylerde ekseriyetle kişilik bozukluğu sorunu olduğunun altını çiziyor.
Üsküdar Üniversitesi NPİSTANBUL Hastanesi Uzman Klinik Psikolog Dr. Aslı Başabak Bhais, toksik şahısların ve toksik ilgilerin özelliklerine dair açıklamalarda bulundu.
Toksik kişiyi ya da bağlantıyı vakitle tanırız
Hepimizin hayatında vakit zaman toksik beşerler, toksik bağlar olabilir diyerek kelamlarına başlayan Uzman Klinik Psikolog Dr. Aslı Başabak Bhais, “Bu kişi akrabalardan, aileden biri, arkadaş, sevgili yahut eş olabilir. Kısa vadeli hayatımıza girebilir ya da uzun vadeli hayatımızda kalabilir. Biz bu şahısları süreç içinde bize hissettirdikleri ya da ilginin formuyla tanıyoruz.” sözlerini kullandı.
Sık yaşadığınız olumsuz hisler bağlantının toksik olduğunu gösterir
‘Toksik’ kavramının ‘zehirli’ demek olduğunu hatırlatan Bhais, “Yani bizi zehirleyen, bizi aşağı çeken. Biz toplumsal bağlarımızı neden kurarız? Daha düzgün daha keyifli, daha başarılı olabilmek, bize cüret vermesi, dayanak olması için. Lakin bu bireyler tam zıddını yapar. Biz bu bireyleri nasıl tanıyoruz? Öncelikle bizim bağlarımızda hissettiğimiz hislerden bunu çıkartıyoruz. Şayet kimi beşerlerle bağınızda çaresizlik, öfke, suçluluk üzere, daima açıklama yapma gereği hissetmek üzere birtakım hisleri sık yaşadığınızı düşünüyorsanız, bu münasebetin aslında toksik bir bağ olduğunu söyleyebiliriz. Karşı tarafın bizi bir halde manipüle ettiğini, değiştirmeye, denetim etmeye, muhakkak istikametlere çekmeye çalıştığını düşünebiliriz. Yaşadığımız bu hislerden anlayabiliriz.” diyerek toksik bağlantıyı açıkladı.
Haklı olsanız bile suçluluk hissi yaşamanıza neden olurlar
Sağlıklı alakalarda de tarafların birbirlerine yanlış davranışlarda bulunabileceğine, kusurlar yapılabileceğine ve kırıcı olunabileceğine değinen Bhais, “Sonrasında özür bekleriz. Lakin bu bireylerde geri vites yoktur, yani geri adım atma durumu yoktur. Bu bireyler yanlış bir şey yaptıklarını düşündüklerinde ya da siz bunu düşünüyor olsanız bile asla özür dilemezler. Hatta şöyle olur, dersiniz ki, ‘bu durumda yüzde yüz ben haklıyım, bu mevzuda da bir şey diyemez artık’. O konuşma o denli farklı yerlere sarfiyat, o denli gündemler açılır ki sonrasında siz kendinizi suçluluk hissiyle bulursunuz. Aslında baktığınızda burada da bir manipülasyon var.” dedi.
Özür dilememek gereksinimlerine yeterli geliyor
“Özür dileyememenin birçok sebebi olabilir.” diyen Bhais bu şahıslarda sebebin özgüvenle bağlantılı bir sorun olduğuna dikkat çekti. Bhais, “Kendisine bir yıkım üzere gelebilir. Bu şahıslar için özür dilemek, ‘ben yanlışım, ben kusurluyum, bana olan hürmet kaybolacak, bu yüzden asla geri adım atmamalıyım, sonuna kadar gitmeliyim’ demek. Natürel ki bunların da çocukluk öğrenmeleri ve aile yaşantılarından geldiğini biliyoruz. Bu şahıslar durduk yere bu türlü olmuyorlar. Ancak bir halde onların gereksinimlerine özür dilememek güzel geliyor. Ancak karşıdaki insanın muhtaçlığına uygun gelmiyor.” açıklamasında bulundu.
Olumsuz hisleri size de geçer
Bu bireylerin, ilgilerde daha fazla sorun yaşayan, ziyan görebileceğini, yalnız olduğunu, kimseye güvenmemesi gerektiğini düşünen şahıslar olabileceğini kaydeden Uzman Klinik Psikolog Dr. Aslı Başabak Bhais, “Bu şahısların de hayata bakışıyla baş etme sistemleri aslında bu bağlantı biçimi. Yaşadıklarının sonucunda şahıslar bu türlü bir usul geliştiriyor. Özür dilememek, karşı tarafa birtakım hisler hissetmek üzere. Zira vaktinde kendisi de bunu hissetmiş. Olumsuz his aynası diyorum ben buna. Kişi hissettiği hisleri aslında karşı tarafa aktarıyor.” dedi.
Bu bireylerde çok önemli bir memnuniyetsizlik beklendiğini söyleyerek kelamlarına devam eden Bhais, “Sürekli şad olmama durumu vardır. Tenkit vardır, daima bir şeylere sinirlenirler, kızarlar, rahatsız olurlar, alınganlık gösterirler. Bir kafeye gidersiniz garsonla tartışırlar, sinemaya gideceksinizdir sinemanın yeri ile ilgili şikayet ederler. Siz de bir müddet sonra o hisleri satın alırsınız, bir müddet sonra sizde onun yanındayken bu hisleri sık hissettiğinizi daha eleştirel, daha alıngan olduğunuzu fark edersiniz. Aslında sizi de o hislerle aşağıya çekmeye çalışırlar.” formunda konuştu.
Toksik bireyler için ‘kötü kalpliler’ diyemeyiz
Bu bireylere ‘kötü insanlar’ denilemeyeceğinin altını çizen Bhais, “‘Bu kişi berbat kalpli ve bana bunu yapmaya çalışıyor’ diyemeyiz. Yalnızca hayatta öğrendikleriyle, aldıkları topladıkları bilgilerle bu türlü baş edebildikleri için kişi bunu yansıtıyor. Mesela, tıpkı şeyleri onlara yapmaya başlarsanız bunu olağan karşılarlar. Onlar aslında alakanın tabiatının bu olduğunu düşünüyor. O yüzden de siz ona tıpkı biçimde davrandığınızda o kendini gerçekleştiren kehanet üzere düşünüyor. ‘Böyle olacağı muhakkaktı, esasen bu türlü olmasını bekliyordum’ diye düşünürler.” kelamlarıyla açıkladı.
Toksik kişiliğin farkına varılması çok zor
Bu durumun farkında varılmasının çok güç olduğunu söyleyen Uzman Klinik Psikolog Dr. Aslı Başabak Bhais, “Bireyler lakin, hayatlarında değer verdiği bireylerle sorun yaşadığında, bağlantılarında ya da hayatı yaşama formunda sorun olduğunu fark ettiklerinde terapiye başvuruyor. Diyor ki, ‘ben keyifli değilim, ben hayatımdan şad değilim, yani ortada bir şey yok lakin ben şad değilim.’ Ya da ‘Ben herkesle tartışıyorum, herkesle hengame ediyorum. Herkes benden uzaklaşıyor, yalnız hissediyorum.’ Lakin bu şikayetlerle, dolaylı yollardan fark ederek geliyorlar.” açıklamasında bulundu.
Davranışları çoklukla kişilik bozukluğu kaynaklı
Toksik insanların davranışlarının altında yatan nedenin aslında bir hastalık olduğunu lisana getiren Bhais, “Altta yatan neden, telaş, depresif bir durum, kişilik bozuklukları olabilir. Çoklukla kişilik bozuklukları daha sık gördüğümüz bir neden oluyor. Bu nedenle yeterli insan yahut makûs insan olarak değerlendirmemek, bunun bir hastalık olduğunu bilmek gerekiyor.” ihtarında bulundu.
Sağlıklı bir bağlantıda aldığınız kadar verebiliyor olmak önemli
Memnuniyetsiz, depresif yahut korkulu herkese toksik denilemeyeceğine dikkat çeken Bhais kelamlarını şöyle tamamladı:
“Bir bağlantının başından sonuna siz bu durumları hissediyorsanız o toksik bir kişidir. Lakin bazen arkadaşlarımızın dosta muhtaçlığı vardır, bir şeyleri anlatmaya muhtaçlığı vardır. Kimi insanların çok keyifli olmadığı için sessiz kalmaya muhtaçlığı vardır. Bu periyotları de arkadaşlarla birlikte geçirmek gerekebilir. Sağlıklı bir alakada aldığınız kadar verebiliyor olmak kıymetlidir. Ben şayet pahalı hissetmek ya da itimat hissi verebiliyorsam, o da bana sevgi ve şefkati verebiliyor mu? Benim gereksinimim olanı alıp ben ona muhtaçlığı olanı verebiliyor muyum? Bir taraf daha fazla veriyorsa, bir taraf daima daha fazla alıyorsa o vakit orada istikrarsız ve sağlıklı olmayan bir alaka vardır.”
Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı
