İzmir Büyükşehir Belediyesi’nin ömrünü dolduran Harmandalı Katı Atık Nizamlı Depolama Alanı’nı kapatılabilmek için yıllardır sürdürdüğü yer arayışları çeşitli engellemeler nedeniyle sonuçsuz kalıyor. Yaz aylarında günlük atık ölçüsü 5 bin tona yaklaşan kentte, tüm onay süreçleri tamamlanan fakat Vilayet Tarım Müdürlüğü’nün itirazına takılan Menderes Gölova’daki rezerv alanına onay verilmezse İzmir en az üç yıl daha kaybedecek.
İzmir Büyükşehir Belediyesi’nin, kentin evsel atıklarını depoladığı Harmandalı Katı Atık Nizamlı Depolama Alanı’nı kapatmak için gereksinim duyduğu yeni rezerv alanlarına, resmi kurumlardan ısrarla olumsuz görüşler veriliyor. Büyükşehir Belediyesi’nin uzun müddettir hazırlıklarını sürdürdüğü Menderes Gölova’daki rezerv alanı için Vilayet Tarım Müdürlüğü’nce yapılan itiraz, İnceleme Kıymetlendirme Heyeti (İDK) tarafından değerlendirmeye alındı. 24 Ağustos’a kadar kesin kararın çıkması bekleniyor. Lakin İzmir Büyükşehir Belediyesi, son evresine gelinen çalışmaların Tarım Vilayet Müdürlüğü’nün verdiği olumlu görüşten geri adım atması nedeniyle tekrar başlamasının İzmir için telafisi mümkün olmayan kayıplara neden olacağı görüşünde. Zira yeni bir yer arayışıyla birlikte sürecin en az üç yıl daha uzaması kelam konusu.
Yeni alanlara gereksinim sürekli
İzmir Büyükşehir Belediyesi, hala faaliyetteki Bergama Nizamlı Atık Depolama Tesisi ile Ödemiş Entegre Katı Atık İdare Tesisi’nin yanı sıra uzun vadede yeni tesislere de gereksinim duyuyor. Bu nedenle belediyenin yer arayışları kesintisiz sürüyor. Tire’de eski çöp depolama alanının rehabilite edilip kimi atıkların bu bölgeye aktarılmasına yönelik başlatılan ÇED süreci tamamlandı. Lakin Etraf Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı ÇED kararını imzalamadı. Yine 2005-2006 yılları ortasında Torbalı Uyuzdere-Haylazdere mevkiinde orman yeri için müracaatta bulunuldu. Lakin bu alan için de Maden Tetkik Arama Müdürlüğü (MTA) tarafından olumsuz görüş bildirildi. Torbalı Taşkesik için 2007’de yapılan müracaat ise Orman Bölge Müdürlüğü tarafından reddedildi.
Gerekçe bile gösterilmiyor
İzmir Büyükşehir Belediyesi İklim Değişikliği ve Sıfır Atık Dairesi Lideri Kemal Kılıç, sürece dair şu bilgileri verdi: “Torbalı Uyuzdere, Torbalı Taşkesik, Urla İzmir Yüksek Teknoloji Enstitüsü toprağı reddedildi. Menderes Çakaltepe müracaat yapılan ve reddedilen yerler. Menderes Gölova süreci tıkandı. Çeşme Alaçatı’da depolama alanlarına giden atık ölçüsünü azaltacak park bahçe atıklarından kompost üretim tesisi için istediğimiz yer reddedildi. Urla’daki eski taş ocağı yeri talebi uygun bulunmadı. Tire Karateke’de ise ÇED süreci bitmesine karşın, bakanlık münasebet göstermeden kararı onaylamıyor. Müracaatımız 7 aydır hiçbir münasebet gösterilmeden bekletiyor. 2006 yılında Taşkesik için onay verilmiş olsa, İzmir’de atık depolama alanı sorunu olmayacaktı. Harmandalı çoktan kapatılmış olacaktı. Uyuzdere, Haylazdere verilse de tekrar İzmir’in atık sorunu olmayacaktı. Yarımada’da Urla’daki arazi verilseydi, yarımadanın atıkları Harmandalı’nın yükünü azaltacaktı.”
Yaz aylarında atık ölçüsünde önemli artış
İzmir’de yaz aylarında artan nüfusla birlikte günlük evsel atık ölçüsünün 5 bin tonu bulduğunu ileten Kemal Kılıç, “Bayram tatilinde bu sayı günlük 6 bin tona çıktı. Bu kadar atık bir yerlere gitmek zorunda. Buraya müsaade verilmemesi, kent açısından önemli problemlere yol açabilir. İzmir’in şu anda hala Harmandalı’dan öbür seçeneği yok. Hiç vakit kaybetmeden Menderes’e onay verilmesi gerekiyor. Merkezi idare ‘Harmandalı tehlikeli, çöp dökmeyin’ diyor. Biz esasen Harmandalı’nın kapatma ve rehabilitasyon planını Etraf Bakanlığı’na sunduk, onaylattık. Heyelan olmasa da Büyükşehir olarak Harmandalı’nda atık depolama üzere bir planımız yok” dedi.
“Alternatif alanlara müsaade verilmiyor”
İzmir Büyükşehir Belediyesi’nin Harmandalı’nı çoktan kapatmaya karar verdiğini lakin alternatif alanlara müsaade verilmediği için buraya atık dökmek zorunda kaldıklarını vurgulayan Kılıç, “Bakanlıklara ‘Belediye olarak bizim bulduğumuz yerlere müsaade vermiyorsunuz. O halde siz bize nereyi uygun görüyorsunuz’ diye sormuştuk. Sorularımıza cevap dahi alamadık. Kaldı ki raporlarla bölgenin geçmişten gelen heyelan alanı olduğu belirlendi. Harmandalı Katı Atık Depolama tesisi de heyelandan etkileniyor. Depolama alanının heyelanın sebebi olmadığı bilimsel olarak ortaya konmuş olmasına karşın bunlar ilgili kurumlar tarafından dikkate alınmıyor.
“İzmir’in daha fazla vakit kaybetme lüksü yok”
Katı atık tesislerine yönelik bir ekip ön yargıların bulunduğunu fakat atık idare tesislerinin artık bir fabrika üzere çalıştığını vurgulayan Kılıç, şunları söyledi: “Kimse bu tesisleri kendi ilçesinde istemiyor fakat bunlar da aslında fabrika üzere çalışıyor. Hiçbir kimyasal kullanılmıyor. Kapalı ortamda evsel atıkların dışarıya toz ve koku çıkarmayacak formda koruma edildiği bir süreçten bahsediyoruz. İzmir’in daha fazla vakit kaybetme lüksü yok. Rezerv yerler belirliyoruz lakin bunlara pürüz olunuyor. Buraya onay verilmezse İzmir’in atıklarını depolayacağı bir alanı yok.
Enkaz atıklarının depolanacağı alana da onay yok
İzmir Büyükşehir Belediyesi’nin katı atık depolama alanlarına yönelik müracaatlarının yanı sıra inşaat yıkıntı atığı ve moloz atıklarının depolanması için belirlenen alanlara da onay çıkmıyor. 2020 Zelzelesi sonrasında İzmir Valiliği kararı ile Kemalpaşa Sütçüler’de enkaz atıklarının toplanması için yer belirlendiğini söz eden Kemal Kılıç, “İzmir Büyükşehir Belediyesi, buraya gelen enkaz atıklarını yönetti. Eski bir taş ocağı. Orman Bölge Müdürlüğü’nden burayı istedik. Zelzelenin üzerinden üç yıl geçmesine karşın belge Ankara’ya bile gitmedi. Gerekçesiz olarak müracaatımızı uygun bulmuyor. Yeniden muhtemel bir sarsıntıda enkaz atıklarının yönetilmesi ve kent genelinde ağır olarak ortaya çıkan tadilat, hafriyat, kentsel dönüşüm atıklarının da depolanması için talep ettiğimiz alanlara da müsaade verilmedi” diye konuştu.
Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı
