OMZUNUZ ‘DONMUŞ’ OLABİLİR!
Aniden ortaya çıkıyor, omuz ekleminde oluşturduğu sertlik ve şiddetli ağrının yanı sıra eklem hareketlerinde büyük ölçüde kayba neden oluyor. Ekseriyetle tek omuzda başlasa da ilerleyen süreçte öteki omzu da etkileyebiliyor. Vakitle kişiyi omuzla ilgili hiçbir hareketi yapamaz hale getiren bu sendrom ‘donuk omuz’ olarak isimlendiriliyor. Münasebetiyle saçlarınızı tarayamıyor, yemek yiyemiyor, giyinemiyor, hatta düğme iliklerken bile zorluk çekiyorsanız, omzunuz donmuş olabilir! Omuz kapsülünün enflamasyonu ve kalınlaşmasıyla karakterize olan donuk omuz sendromu ekseriyetle omzunu az yahut kusurlu kullanan bireylerde yahut bilhassa denetimsiz diyabete bağlı kan şekeri yüksekliği nedeniyle 40- 60 yaş ortasındaki bayanlarda daha sık görülüyor. Tedavi edilmezse 1-3 yıl içinde çoğunlukla resen geriliyor. Lakin ömür konforunu önemli formda bozduğu için tedavi elzem oluyor. Acıbadem Fulya Hastanesi Ortopedi ve Travmatoloji Uzmanı Prof. Dr. Kerem Bilsel, günümüzde çeşitli tedavi seçenekleriyle hastaların sağlıklı bir omuza kavuşabildiklerine dikkat çekerek, “Tedavi müddetleri ve günlük aktivitelere tam manasıyla dönüş her uygulama için farklılık gösterse de cerrahi yahut cerrahi dışı seçeneklerle ortalama 3-4 ay içerisinde rahatlama ve geri dönüş sağlanabiliyor. Tedavide kıymetli olan ve sürdürülmesi gereken nokta, hareket arkının açılmasını sağlayan fizik tedavi ve rehabilitasyona tertipli bir biçimde devam etmektir” diyor.
Genellikle sebebi bilinmese de…
Donuk omuz sendromunun en sık idiopatik, yani sebebi aşikâr olmayan tipi görülüyor. Ayrıyeten omuz etrafında oluşan yaralanmalara ve kırık sonrasında yapılan ameliyata yahut omzu uzun mühlet hareketsiz tutmaya bağlı olarak da gelişebiliyor. Bilhassa diyabet yahut tiroit hastalıkları olanlar, kan şekeri ve tiroit hormonlarındaki denetimsiz değişikliklere bağlı olarak donuk omzun gelişmesinde daha fazla risk taşıyorlar.
Üç etaptan oluşuyor: Donma, katılaşma, çözülme
Prof. Dr. Kerem Bilsel, donuk omuz sendromunun donma, katılaşma ve çözülme olmak üzere üç kademeden oluştuğunu belirterek, bu süreci şöyle anlatıyor:
Donma/ Enflamasyon fazı: Donma ve enflamasyon fazı ağrının en şiddetli yaşandığı devri oluşturuyor ve çoklukla 2. ile 9. aylar ortasında görülüyor. Omuzda oluşan ağrı hareket ve omzu zorlamayla daha da şiddetleniyor, hastayı geceleri de uyutmayacak boyutlara ulaşabiliyor.
Katılaşma fazı: Hastalığın 4. – 9. ayları ortasında daha çok görülüyor. Hareket kısıtlılığının gitgide arttığı, günlük kolay aktivitelerin (giyinme, soyunma, yemek yeme ve saçları tarama gibi) güç yapıldığı devri oluşturuyor.
Çözülme fazı: Hareketlerin açılmaya başladığı çözülme fazı, sendromun 5. ila 26. aylarına denk gelen aralıkta görülüyor. Hastanın rahatladığı ve güzelleşme gösterdiği periyodu tabir ediyor.
Fizik tedaviyle başarılı sonuçlar alınıyor
Donuk omuz tedavisinde maksat, hastanın ağrısını dindirmek ve günlük aktivitelerini rahat bir halde yapabilmesi için eklemlerin hareket açıklığına ulaşmasını sağlamak. Üç basamaktan oluşan tedaviye ekseriyetle ilaçlar eşliğinde uygulanan fizik tedavi sistemiyle başlanıyor ve sorun hastaların birçoklarında cerrahi sürece gerek kalmadan gideriliyor. Prof. Dr. Kerem Bilsel, birinci basamak tedavisinin kâfi olmadığı durumlarda ayaktan tedavi seçenekleri olan 2. basamağa geçildiğini belirterek, “İlk seçenek, omuz eklem kapsülünün içine enflamasyonu engelleyici lokal kortizon enjeksiyon yapılması, akabinde fizyoterapist eşliğinde kapsülü geren ve hareket açıklığı kazandıran fizyoterapi tekniğinden oluşuyor. İkinci seçenek ultrason eşliğinde, lokal anesteziyle omuz bölgesinin ana sonu olan supraskapular sonuna lokal blokajı yapılarak, omuz eklemine hareket kazandırmaya çalışmaktır. Uygun dozajda ve müddette oral sistemik kortikosteroid tedavisi ile hastayı fizyoterapi eşliğinde takip etmek ise 3. seçeneği oluşturuyor” diyor.
Nadiren ameliyat gerekebiliyor
Donuk omuzda, birinci 8-10 ay içinde tedaviye karşılık alınamadığı durumda 3. basamak tedaviye geçiliyor. Ortopedi ve Travmatoloji Uzmanı Prof. Dr. Kerem Bilsel, ameliyathane şartlarında ve genel ya da bölgesel anestezi altında uygulanan kimi tedavileri şöyle özetliyor: “Örneğin, genel anestezi altında, artroskopik, yani kapalı cerrahi sistemiyle omuz kapsülü radyofrekans usulünden takviye alınarak çepeçevre gevşetilebiliyor. Bu esnada, anestezi uzmanları tarafından hastaya, ameliyat sonrasında 2-3 gün kalacak olan omuz hudut blokajı ve kateteri uygulanabiliyor. Bu sayede, hasta ameliyatın akabinde, kateterden yapılacak olan lokal anesteziyle erken hareket imkanı sağlayan idmanlara başlatılabiliyor. Hasta 2-3 gün içinde taburcu olduktan sonra fizyoterapi merkezine yönlendiriliyor” Tedavinin 3. basamağındaki başka bir seçenek ise ameliyathane şartlarında ve tekrar bölgesel yahut genel anestezi altında, cerrahi işlem yapmadan hastanın kolunu kapalı manipülasyonlar ile denetimli bir formda açmak.
Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı
