Rusya Devlet Nükleer Güç Kuruluşu Rosatom ve AKKUYU NÜKLEER A.Ş, 21-22 Haziran tarihlerinde İstanbul’da düzenlenen 5’inci Nükleer Santraller Fuarı ve 9’uncu Nükleer Santraller Tepesi NPPES-2023’e katıldı. Türkiye’nin nükleer teknoloji ve sanayi alanındaki en büyük iş platformu olan NPPES’in ana sponsorluğunu üstlenen Rosatom, tepe boyunca yürütülen iş programına faal bir biçimde dahil olurken AKKUYU NÜKLEER A.Ş idaresinden temsilciler de iştirakçilere ve konuklara Türkiye’nin birinci nükleer güç santrali Akkuyu Nükleer Güç Santrali (NGS) projesi hakkında bilgi verdi. Rosatom yetkilileri tepe kapsamında ayrıyeten Türk şirketleriyle nükleer ve nükleer olmayan teknolojiler hususlarında yapılabilecek yeni iş birliği alanlarını tanıttı.
AKKUYU NÜKLEER A.Ş Genel Müdürü ve İdare Heyeti Lideri Anastasia Zoteeva, foruma ait yaptığı açıklamada şunları söyledi: “Akkuyu NGS proje şirketleri her yıl NPPES Doruğu aktifliklerine katılıyor. NPPES, Türkiye’nin birinci nükleer güç santralinin inşasındaki tüm potansiyel iştirakçiler için bir irtibat platformudur. Tüm Türk tedarikçilere proje hakkında şimdiki bilgi sağlamak bizim için çok kıymetli. Türkiye’deki çeşitli kesimlerden temsilcileri projeye faal olarak dahil etmeye ve yıllardır birçok nükleer teknoloji uygulamasında önder olan Rosatom’un iş tekliflerinin ufkunu genişletmeye devam ediyoruz.”
AKKUYU NÜKLEER A.Ş. İdare Konseyi Lider Yardımcısı Anton Dedusenko, NPPES-2023’ün açılış merasiminde şöyle konuştu: “Rosatom, Türkiye Cumhuriyeti ile ortaklığımızı takdir ediyor ve geliştirilmesi için büyük bir potansiyel görüyor. Rosatom, yeni iş birliği alanlarını görüşmeye her vakit açıktır. Elbette buna yeni yüksek kapasiteli nükleer güç santrali projeleri de dahil olabilir, fakat her şey bunlarla kalmayacaktır. Potansiyel ortaklarımıza su arıtmadan araştırma reaktörlerine ve nükleer tıbba kadar çeşitli alanlarda eser ve tahliller sunmaya hazırız.”
Rosatom bu yıl NPPES’te birinci sefer, bünyesindeki şirketlerinin nükleer ve nükleer olmayan dallardaki Türkiye piyasasına yönelik eserlerini içeren çok istikametli bir teklif sundu. Mevzu ile ilgili özel bir panel kapsamında, Rosatom eserlerinin Türkiye’de tanıtımı konusunda sanayi entegratörü olarak faaliyet gösteren REIN A.Ş’nin bir iştiraki olan RAOS Energy İş Geliştirme ve Satış Yöneticisi Faraç Alemdar bir sunum yaptı. Panele ayrıyeten, Rosatom Altyapı Tahlilleri Şirketi Kısmından Dmitry Repin su arıtma ve tuzdan arındırma tahlilleri, ITC GET Şirketinden Aleksey Kovalevich modelleme ve simülasyon, Rusatom Servis Türkiye Şubesinden Arda Sapankaya biyogaz ve hidroelektrik, ve RAOS A.Ş’den ise Ksenia Nikolaeva çok hedefli araştırma reaktörü tahlilleri bahislerinde sunum yaptılar.
Kuzey Afrika Bölge Lider Yardımcısı ve Bölge Merkezi Yöneticisi Alexander Voronkov, “Bugün Rosatom, hem nükleer güç dışı hem de nükleer olmayan alanlarda Türk ortaklarımızın ilgisini çekebilecek âlâ bir eser ve hizmet seti sunuyor. Son yıllarda Akkuyu NGS’nin hayata geçirilmesinde Türk iş dünyası ile başarılı bir iş birliği tecrübesi yaşadık. Bu iş birliği alanlarını geliştirmenin mutlaka mantıklı olduğuna inanıyoruz. Tuzdan arındırma ve su arıtma tahlilleri, ziraî ve endüstriyel uygulamalar için radyasyon teknolojileri ve nükleer güç kesimi dışındaki işletmeler için nükleer bilim ve teknoloji merkezlerinin inşası ve öbür pek çok alanda kapılarımız Türk ortaklarımıza açıktır. Buradaki beklentiler çok geniş ve Türkiye pazarında teknolojilerimize yönelik mutlak talep konusunda itimadımız tam” diye konuştu.
AKKUYU NÜKLEER A.Ş. İnşaat ve Üretim Tertip Direktörü Denis Sezemin forumda yaptığı konuşmada, her bir güç ünitesinin inşaat durumu hakkında bilgi verdi ve gazetecilerin sorularını yanıtladı. Sezemin, şunları söyledi:
“Bu yıl Akkuyu NGS’nin 1’inci ünitesinde genel heyetim çalışmalarını ve işletmeye alma öncesi süreçleri başlatabilmemiz için güç transfer tesislerinin, kara tesislerinin ve yardımcı binaların hazırlığını bitirmemiz gerekiyor. Akkuyu NGS Projesi Türkiye’de yeni bir sanayi oluşturmaktadır. Proje ile Türkiye daha istikrarlı bir güç sisteminin yanı sıra nükleer güç alanında yetkinlik geliştirme ve üreticilerin daha sonra memleketler arası pazarlara girme fırsatına kavuşuyor. Akkuyu NGS Projesi ekonomik büyümeye, altyapının, mahallî üretimin, bilim ve eğitim alanının ve öbür dalların gelişimine katkıda bulunmakta ve önümüzdeki yıllar boyunca Türkiye’nin kalkınmasını desteklemeye devam edecektir.”
Denis Sezemin ayrıca Akkuyu NGS’nin yerelleştirme programı kapsamındaki olumlu dinamiklere de dikkat çekti. Sezemin, “Geçtiğimiz yıl, projeye sağlanan ekipman, materyal ve hizmetler için Türk şirketlerine verilen kontratların toplam fiyatı 1 milyar dolardan fazla artarak 3,2 milyar dolardan 4,3 milyar dolara yükseldi” dedi.
Zirve kapsamında düzenlenen “21. Yüzyılda Nükleer Sanayi: Güvenlik, Güvenilirlik, Çevre” başlıklı ana panel oturumunda; UAEA Genel Müdür Yardımcısı ve Nükleer Güç Kısmı Lideri Mikhail Chudakov, Rosatom Orta Doğu ve Kuzey Afrika Bölge Lider Yardımcısı ve Bölge Merkezi Yöneticisi Alexander Voronkov, T.C. Güç ve Doğal Kaynaklar Bakanlığı Uzmanı Hakan Hatipoğlu, Türkiye Atom Gücü Kurumu (TÜNAŞ) Genel Müdür Yardımcısı Necati Kaya, Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi Etraf Meseleleri Araştırma ve Uygulama Merkez Müdürü Prof. Dr. Ahmet Demirak sunum yaptı.
Zirvede Rosatom ve AKKUYU NÜKLEER, Akkuyu NGS inşaatının ana yüklenicisi olan Rus-Türk ortak teşebbüsü TITAN2 IC ICTAS ile projenin potansiyel tedarikçilerine yönelik bir seminer de düzenledi. Şirket temsilcileri, Rosatom’un satın alma sistemi, Türkiye Cumhuriyeti’nde siparişlerin yerelleştirilmesi çalışmaları ve Türk şirketleriyle yapılan pratik çalışma örnekleri hakkında bilgi paylaştı. Seminerde süratle ilerleyen ve uzun vadeli iş birlikleri için büyük fırsatlar yaratarak daha fazla yeni ortak çeken Akkuyu NGS Projesi’nin potansiyel ve mevcut proje tedarikçileri, Akkuyu NGS Projesinin satın alma prosedürlerine iştirakle ilgili sorular sordu ve satın alma uzmanlarından detaylı karşılıklar aldılar.
Rosatom ve AKKUYU NÜKLEER, NPPES-2023’te Akkuyu NGS’nin eşsiz mimari konseptini yansıtan ayna panellerden oluşan bir stant açarak Türkiye’nin birinci nükleer santralinin çağdaşlığını ve yüksek teknolojisini iştirakçilere yansıttı.
Rosatom ve AKKUYU NÜKLEER uzmanları, forumdaki ziyaretçilere Akkuyu NGS Projesinde kullanılan teknolojik tahliller, VVER-1200 jenerasyon 3+ reaktör teknolojisi, güvenlik sistemleri ve projenin ilerleyişi hakkında bilgi verdi. Standı ziyaret edenler, Akkuyu NGS’nin interaktif 3D modelini görebildikleri, nükleer santralin ana tesislerini ve ekipman ögelerini görselleştirebildikleri ve NGS’nin çalışma prensipleri hakkında bilgi edinebildikleri “VVER-1200 teknolojili NGS” taşınabilir uygulamasına büyük ilgi gösterdi. Standın yanında ziyaretçilerin Akkuyu NGS’nin mimari dizaynını yansıtan bir görselle fotoğraf çekilebildiği bir alan da yer aldı.
Stantta ayrıyeten AKKUYU NÜKLEER uzmanlarının İstanbul’daki üniversite öğrencilerine Akkuyu NGS Projesi ve nükleer gücün Türkiye’nin teknolojik gelişimi için değeri hakkında sunum yaptığı bir konferans alanı da yer aldı. Rusya’da eğitim almış Türk nükleer mühendislerinin rehberlik ettiği Akkuyu NGS inşaat alanı görüntü tipi da alanda yer alan büyük ekranda yayınlandı. Cinsin akabinde stant vazifelileri konuklara sorular sordu ve hakikat yanıt verenlere ikramlık eşyalar verdi.
NPPES 2023 ve bu kapsamda yapılan B2B görüşmelerinin iştirakçileri forumu şu sözlerle kıymetlendirdi:
TESTKO Baş Koordinatörü Necip Koyuncu: “AKKUYU NÜKLEER ile yaklaşık iki yıldır çalışıyoruz. Sahanın güvenliğini sağlamak için binalar inşa ettik. Akkuyu NGS şantiyesinde binayı baştan sona inşa etmeyi başaran, cephe, irtibat, iç kaplamalar üzere tüm işleri tamamlayan yalnızca biziz. Akkuyu, Türkiye’nin birinci nükleer projesi ve bu nedenle çok kıymetli. Muazzam bir tecrübe kazandığımız bu projedeki çalışmalarımızdan gurur duyuyoruz.”
Bayramoğlu Sanayi Holding İdare Heyeti Lideri Burak Çeliktaş: “Ülkemizin birinci nükleer güç santrali olan Akkuyu NGS alanında kısa bir müddet evvel çalışmalara başladık. Ayrıyeten, yeniden nükleer sanayinin bir modülü olan CERN ile çalışmalarımız da paralel olarak devam etmektedir. Doğal ki ülkemizdeki öbür nükleer santral projelerinde de yer almak isteriz. Akkuyu NGS Projesi, teknolojimizin ve bilgi birikimimizin gelişmesine yardımcı oluyor. Hem ekonomik açıdan hem de yeni yetkinliklerin kazanılması açısından değerli bir rol oynamaktadır. Türk şirketlerinin memleketler arası iş birliği geliştirmeleri için büyük fırsatlar var.”
Aquamatch Satış Yöneticisi Tuğçe Uzun: “Muhteşem bir aktiflik. Farklı bir seminer oldu. Aktifliğin hem verilen bilgiler hem de nükleer kesimdeki saygın şirketlerin temsilcileriyle irtibat kurmak açısından değerli olduğunu düşünüyoruz. Sıhhi tesisat sistemleri ve atık su arıtma sistemleri üretiyoruz. Akkuyu NGS alanında kendi geliştirdiğimiz bir su arıtma sistemi kurduk. Ayrıyeten su depoları da üretiyoruz. İnşaatı devam eden nükleer santralin muhtaçlıkları için bugüne kadar dört projede yer aldık. Üçü halihazırda tamamlanmış olup dördüncüsü de son evrededir. İkincisi, reaktörler için su soğutması sağlayacak olan en kıymetli projedir. AKKUYU NÜKLEER ve Rosatom ile çok uygun bir bağ geliştirdik.”
Eksen Belgelendirme Teknik Hizmetler LTD.ŞTİ. Teknik Müdürü Onur Boysan: “Çeşitli şirketlerden temsilcilerle bir dizi toplantı yaptık. Toplantılar çok verimli ve son derece yararlı geçti. Akkuyu NGS Projesi Türkiye’de bir birinci ve birinci defa nükleer güçle ilgili bir projede yer alıyoruz. Bu istikametteki çalışmalarımıza devam edeceğiz. Şu anda Rosatom’un Mısır’da inşa etmekte olduğu El Dabaa NGS için altyapı dizaynını geliştiriyoruz. Genel olarak, Tepenin iki günü bizim için çok verimli geçti. Şirketimiz bu çeşit bölüm forumlara nizamlı olarak katılacaktır.”
Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı
