“Yapay zeka akademik dürüstlüğü tehdit ediyor”
ChatGPT’nin en önemli tehlikesi akademik dürüstlük!
Akademik metinlerin yazılmasında aşikâr bir noktaya kadar yapay zekadan faydalanılabileceğini lisana getiren uzmanlar, öğrenme, araştırma ve bilgi toplama etabında yapay zeka uygulamalarından faydalanılabileceğini söylüyor. Yapay zekanın akademik etiğe karşıt düşecek hareketler içerisinde bulunmaması için metnin, intihal ve yanlış bilgiyi önlemek için incelenip düzenlenmesi gerektiğini vurgulayan Arş. Gör. Şeyma Yektar, ChatGPT üzere yapay zeka uygulamalarının yazılı olarak denetimsiz kullanımından kaçınılması gerektiğini kaydetti.
Makine öğrenmesi, manzara sürece üzere alanlarda çalışmalar yürüten Üsküdar Üniversitesi Mühendislik ve Tabiat Bilimleri Fakültesi Yazılım Mühendisliği Arş. Gör. Şeyma Yektar, yapay zeka uygulamalarının akademik metinlerin yazılmasında nasıl kullanıldığı konusunu kıymetlendirdi.
Gelişen teknolojiler ortasında değerli bir yer tutan yapay zeka ve makine öğrenmesi teknolojilerinin, son yıllarda süratle gelişerek birçok alanda kullanılmaya başlandığını tabir eden Yektar, “Bu teknolojiler, insanların ürettiği çıktılara emsal çıktılar yaratabilmekte ve insanların gücünü ve vaktini kıymetli ölçüde azaltabiliyor. Yapay zeka kavramı genel olarak bilgisayar sistemlerinin insan zekası gerektiren vazifeleri yerine getirme yeteneğiyle ilgili bir dizi teknoloji ve tekniği kapsar.” dedi.
Akademik metin yazımında belirli bir noktaya kadar yapay zekadan faydalanılabilir…
Yapay zekanın insan zekasının, beşerler üzere düşünüp hareket etmeye programlanmış makinelerdeki simülasyonu olduğunu lisana getiren Yektar, şöyle devam etti:
“Kullanıcı girdilerini doğal, beşere misal bir halde anlamak ve bunlara karşılık vermek için yapay zekayı kullanan sohbet robotu çeşitlerinden biri de ChatGPT. ChatGPT üzere yapay zeka araçlarını kullanmak, verimliliği ve kaliteyi artırarak bilim insanları için inceleme makaleleri yazmayı büyük ölçüde geliştirebilme potansiyeline de sahip. Akademik metinlerin yazılmasında aşikâr bir noktaya kadar yapay zekadan faydalanılabilir.
Öğrenme, araştırma ve bilgi toplama kademesinde yapay zekâ uygulamalarından faydalanılabilir. Ancak, akademik etiğe aksi düşecek aksiyonlar içerisinde bulunmamak ismine bunun sınırlamaları akılda tutulmalı ve oluşturulan metin, intihal ve yanlış bilgiyi önlemek için incelenip düzenlenmelidir ve ChatGPT’nin yazılı olarak denetimsiz kullanımından kaçınılmalıdır.”
Öğrencilerinin ödevlerinin yazımında ve akademik alanda hile yapmalarında kullanılabiliyor
Bir yapay sohbet robotu olan ChatGPT’nin, kendisine gerçek soruların sorulması akabinde verdiği yanıtlarla bir metin oluşturduğunu anlatan Yektar, “Yapay zeka bu çalışma sistemi ile öğrencilerinin ödevlerinin yazımında ve akademik alanda hile yapmalarında kullanılabiliyor. Yapay zeka uygulamaları, genel bilgi ve başlangıç noktası oluşturup öğrencilere bu manada hizmet vermek için yararlı bir yol üzere görünebilir. Lakin yapay zeka uygulamaları ile alınan çıktı, bahis uzmanları tarafından hazırlanan profesyonel bir makale üzere değerlendirilmemeli ve alınan bilginin büsbütün alıntı yapılacak yahut kaynak gösterilebilecek kadar hakikat olmadığının şuurunda olunmalı. Yapay zeka tarafından hazırlanan ve en az ferdî efor karşılığında elde edilen bir yazılı metnin sahibinin şahsımız olmadığının farkında olmalı ve yapılan bu sürecin intihal olarak değerlendirileceğinin de şuurunda olmalıyız.” diye konuştu.
Yapay zekanın hazırladığı metin tespit edilebiliyor mu?
Akademik araştırmacıların, bir söz dizisinin ChatGPT üzere bir program tarafından üretilip üretilmediğini tespit etmenin yollarını aradığını da kaydeden Şeyma Yektar, Princeton’da bir öğrenci olan Edward Tian’ın, bu yılın başlarında eğitimcileri amaç alan GPTZero isimli emsal deneysel bir araç yayınladığını, bu aracın, bir dokümanın ChatGPT üzere büyük bir lisan modeli tarafından yazılıp yazılmadığını denetim eden bir yapay zeka dedektörü olduğunu, bir metnin ‘rastgelelik’ ve ‘varyans’ özelliklerini tespit ederek ChatGPT tarafından oluşturulup oluşturulmadığının olasılıksal tahlilini yaptığını da anlattı.
İntihal programına yapay zeka tespit aracı eklendi…
Arş. Gör. Şeyma Yektar, TUBİTAK ULAKBİM EKUAL kapsamında kullanıma sunulan, öğrenci ödevlerini yanlış alıntılama ve mümkün intihale karşı denetim etmeyi sağlayan Turnitin isimli programa da ‘Yapay Zeka Tespit Aracı’ eklendiğini lisana getirerek, şu anda mevcut olan ve yapay zeka yazılarını tespit edebilen araçların ‘GPTZero, Turnitin ve RoBERTa Base OpenAI Detector’ olduğunu söyledi.
Yüzde 95 muvaffakiyet vaat ediyor
Dikkat edilmesi gereken noktanın, bu araçların yüzde 100 değil, yaklaşık yüzde 95 muvaffakiyet vaat etmesi olduğunu da tabir eden Yektar, metin içerisindeki sözlerin eş anlamlılarıyla değiştirilmesi üzere metotlarla metni farklılaştırma, yapay zeka tarafından yazılan metni tespit etme noktasında araçların denetiminden kaçabildiğini vurguladı.
Şeyma Yektar, şöyle devam etti:
“Eğitimde yapay zeka, öğretme ve öğrenmeyi geliştirmek için büyük bir potansiyel sunuyor lakin birebir vakitte dikkatle düşünülmesi ve ele alınması gereken kıymetli etik zorlukları da beraberinde getiriyor. Yapay zekanın gelişmesinden kaynaklanan etik dertler da hayli çeşitli ve karmaşık.
Bunlar; otomasyondan kaynaklanan iş kayıpları, etrafın bozulması ve eşitsizliklerin artması üzere büyük ölçekli sıkıntılardan, yapay zekanın mahremiyetimizi nasıl etkileyebileceği, neyin ne olduğunu yargılama yeteneğimiz ve şahsî bağlantılarımıza kadar geniş bir çerçeveyi kapsıyor.”
Eğitimde yapay zekanın gündeme getirebileceği sıkıntılar neler?
Eğitimde yapay zekanın gündeme getirebileceği sıkıntılara; önyargı, ayrımcılık, saklılık, data müdafaa, şeffaflık, açıklama yeteneği, hesap verebilirlik ve sorumluluk durumlarının örnek olabildiğini belirten Yektar, “Eğitimde yapay zekanın etik mevzularını ele almak birçok nedenden ötürü değerli. Eğitimde yapay zekanın etik sıkıntıları, öğrencilerin ve öğretmenlerin temel insan haklarını ve onurunu; eğitim süreçlerinin ve sonuçlarının kalitesini ve tesirliliğini; eğitim fırsatlarının ve faydalarının iştirakini ve eşitliğini etkileyebilir. Eğitimde yapay zekanın etik problemlerinin ele alınması, eğitimciler, siyaset yapıcılar, araştırmacılar, geliştiriciler ve yapay zeka ekosistemindeki başka parametreler ortasındaki işbirliğini içeren çok paydaşlı bir yaklaşımı gerektirir.” dedi.
ChatGPT tehlike ve fırsatları
ChatGPT’nin sağladığı fırsatların ve neden olabileceği tehlikelerin hem eğitim hem de siber güvenlik bağlamında değerlendirilebildiğini de kaydeden Yektar, şunları söyledi:
Görme engelli öğrenciler için bir fırsat!
“İlk olarak fırsatlarını kıymetlendirmek gerekirse; eğitime ulaşılabilirliği artırttığı söylenebilir. Örneğin ChatGPT, görme engelli öğrencilere yönelik karşılıkları sesli olarak sağlayabiliyor. Buna ek olarak, görme engelli öğrencilerin yanı sıra yazmakta yahut klavyeyi kullanmakta zorluk çeken öğrencilerin sorularını da sesli olarak lisana getirmelerine imkan tanıyor. Ayrıyeten, öğrenme zahmeti olan öğrencilere yönelik bir çeşitli kavramları daha kolay biçimde açıklayabiliyor.”
ChatGPT’nin en önemli tehlikesi akademik dürüstlük
ChatGPT’nin tahminen de en önemli tehlikesinin akademik dürüstlük olduğunu lisana getiren Yektar, pek çok araştırmacı ve eğitimcinin, ChatGPT’yi akademik çalışmalarda ve ödev yazma gayeli kullanmanın sırf kopya çekmeyi ve intihalleri teşvik edeceğine inandığını söz etti.
ChatGPT tarafından sağlanan bilgilerin makul ve güzel yazılmış üzere görünebidiğini, lakin mutlak doğruluğa sahip olduğunun söylenemeyeceğini söz eden Yektar, ayrıyeten, ChatGPT’nin pek çok bilgiyle eğitilmiş olsa da her hususta tam yetkinliğe sahip bulunmadığını, spesifik bahisler hakkında düzgün yanıtlar veremeyebildiğini kaydetti.
Şeyma Yektar, “Gelişen teknolojinin sağladıklarından elbette yararlanmalıyız. Değerli olan bu durumun hududunu belirleyebilmek. Akademik etiğe karşıt düşecek hareketler içerisinde bulunmamalı, tarafımıza sunulan bilginin doğruluğunu kesinlikle araştırmalı, ChatGPT’nin yazılı olarak denetimsiz kullanımından kaçınmalı ve ChatGPT’nin sebep olabileceği güvenlik, kapalılık ve data sızıntısı üzere tehlikelerinin farkında olmalıyız.” biçiminde kelamlarını tamamladı
Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı
